Nicea
New member
Yeniden birleşmenin üzerinden neredeyse 35 yıl geçmesine rağmen Batı ve Doğu Almanya arasında hala çok büyük farklılıklar var. Jena Üniversitesi'nin yaptığı bir araştırmaya göre, Doğu'daki insanlar Batı Almanya'daki insanlara göre iki kat daha sık kendilerini geride bırakılmış hissediyorlar. Diğer şeylerin yanı sıra, Doğu Almanya'da giderek daha fazla insan politikacıların ekonomik kalkınmayı desteklemek için yeterince çaba göstermediği izlenimine sahip.
Maaşlardaki büyük bölgesel farklılıklara baktığınızda eleştiriler pek de yersiz görünmüyor. Stepstone iş portalının yeni kapsamlı maaş raporuna göre, 2024 yılında Batı'daki insanlar Doğu'dakilerden ortalama yüzde 16 daha fazla kazanacak. Beş doğu Alman federal eyaleti, ülke çapındaki maaş karşılaştırma tablosunun en altında yer alıyor.
Karanlık yüksek maaş, açık ise düşük demektir.Kaynak: Basamaktaşı. Grafik: Berliner Zeitung
Hamburg'daki çalışanlar yılda brüt yaklaşık 52.000 avro kazanırken, Mecklenburg-Batı Pomeranya'daki maaş yalnızca 39.500 avro civarındaydı. Bireysel meslek gruplarında da Doğu ile Batı arasında büyük farklılıklar vardı. Bu nasıl olabilir?
Baden-Württemberg'deki doktor 101 bin 250 euro, Doğu'daki garson ise 33 bin 500 euro kazanıyor
Bazı meslek gruplarının diğerlerinden önemli ölçüde daha fazla kazandığı elbette bir sır değil. 2024 yılında Almanya'da doktorlar ortalama 98 bin 750 avroyla açık ara en fazla brüt kazanırken, en az kazanan ise 37 bin 250 avroyla yemek ve otel sektörü çalışanları oldu. Maaş konusunda belirleyici olan, çalışanların üniversite diplomasına sahip olup olmadığıdır. Örneğin, üniversite mezunu lojistikçiler yılda ortalama 59.500 euro kazanırken, üniversite mezunu olmayan lojistikçiler sadece 39.750 euro kazanıyor. Erkeklerle kadınlar arasındaki maaş farkı ise 2024'te hâlâ çok yüksekti. Erkekler ortalama 48 bin avro maaş alırken, kadınlar yılda yalnızca brüt 42 bin 100 avro kazanıyordu.
Stepstone verilerine daha yakından bakıldığında, bireysel meslek grupları içinde Doğu ile Batı arasında büyük maaş farklılıkları olduğu da görülüyor. Baden-Württemberg'de bir doktor ortalama 101.250 avro kazanırken Thüringen'de bu rakam 94.000, yani en az 7.000 avro daha az oldu. Fark mühendislikte çok daha açık: Burada Baden-Württemberg'deki çalışanlar yaklaşık 62.750 Euro, Saksonya-Anhalt'taki çalışanlar ise yalnızca 46.750 Euro, yani 16.000 Euro daha az kazanıyordu. Ülke genelindeki listenin en altında ortalama 33 bin 500 euro maaşla Saksonya-Anhalt'tan yemek ve otel sektörü çalışanları yer alıyor. Burada da Batı'daki insanlar Doğu'dakilerden daha fazla para kazanıyordu.
Yemek ve otel sektörü en düşük gelire sahip sektördür.Kaynak: Basamaktaşı. Grafik: Berliner Zeitung
Doğu Almanya'da verimlilik daha mı düşük?
Yeniden birleşmeden sonra gelirdeki büyük bölgesel farklılıkların neden otuz yıldan fazla süre devam ettiği sorusu ortaya çıkıyor. Ifo Enstitüsü'nün Dresden'deki şube başkan yardımcısı Joachim Ragnitz, Doğu'da genellikle daha az ödeyen (yapabilen) çok sayıda küçük şirketin bulunduğunu açıklıyor. Ayrıca sanayi ve hizmetlerde yüksek verimliliğe sahip az sayıda sektör bulunmaktadır. Berliner Zeitung'a sorulduğunda “Her ikisi de daha düşük üretkenliğe yol açıyor” dedi. Diğer bir argüman ise değer zincirinin alt kısımlarının özellikle sanayide hakim olduğudur. Burada daha fazla yönetici işi bulunacak ve bu da daha düşük ücretler ödeyecek.
Dresden'deki Ifo Enstitüsü başkanı Marcel Thum da Doğu ile Batı arasındaki maaş farklılıklarının nedenleri arasında şirket büyüklüğü, sektörel odaklanma, toplu pazarlık ve yerel fiyat seviyeleri gibi yapısal faktörleri de sayıyor. “Doğu'da genellikle daha yüksek ücret ödeyen daha az büyük şirket var” diyor. Ve: “Yerleşim yapısı rol oynuyor.” Doğu Almanya gibi seyrek nüfuslu bölgelerde bu, batıdaki metropol bölgelere kıyasla daha düşük ücretlere yansıyor.
Leibniz Ekonomik Araştırma Enstitüsü Halle (IWH) Başkanı Reint Gropp da Doğu'daki düşük verimliliğin maaşların eşitsiz dağılımında belirleyici faktör olduğuna inanıyor. Doğu Almanya'daki şirketler Batı'daki şirketlere göre yüzde 20 daha az üretken. Kendisi sorulduğunda şöyle diyor: “Yine de yeniden birleşmeden bu kadar yıl sonra bile durumun hala böyle olması şaşırtıcı.” Bunun olası bir nedeni, Doğu Alman şirketlerinin, işsizliği önlemek için daha fazla kişiyi işe almaları halinde uzun süredir sübvansiyon alıyor olmalarıdır.
Ayrıca Doğu'da yaşam maliyeti daha düşüktür. Gropp, “Leipzig'de Nürnberg'e göre çok daha ucuza yaşayabilirsiniz” diyor. Ona göre bir diğer neden de Doğu'da merkez veya araştırma ve geliştirme yerine üretimde çalışan orantısız sayıda insanın bulunmasıdır. Ama en iyi maaşlar orada ödeniyor. IWH Başkanı, bunun aynı zamanda diğer faktörlerden farklı olarak “o kadar kolay değişmeyecek” bir durum olduğunu söylüyor.
Doğu Temsilcisi Schneider: “Milyonlarca çalışan faydalandı”
Pek çok Doğu Alman tarafından eleştirilen politika, güçlü Doğu-Batı ayrımı hakkında ne söylüyor? Federal Hükümetin Doğu'dan Sorumlu Komisyon Üyesi Carsten Schneider (SPD), Berliner Zeitung'un sorusu üzerine yeniden birleşmeden bu yana kazançlarda bir yakınlaşma yaşandığını açıklıyor. Doğu Almanların ortalama olarak Batı Almanlara göre daha az kazanmasını da “bölgesel yapısal farklılıklara” bağlıyor. Ancak Schneider şunu vurguluyor: “Bölge artık, örneğin yarı iletken endüstrisindeki uluslararası şirketler için cazip.” Bu, nitelikli uzmanlar için iyi maaşlı işler yaratacaktır. “Asgari ücreti uygulamaya koyduk ve artırdık. Milyonlarca çalışan bundan yararlandı; özellikle doğu Almanya'da” diyor. Bu, düşük ücretli sektörü geriye itti ve genel olarak daha fazla ücret eşitliği sağladı.
Muhalefetin siyasi çalışmalara çok daha eleştirel yaklaşması şaşırtıcı değil. CDU/CSU parlamento grubunun lideri Sepp Müller, Berliner Zeitung'a yaptığı konuşmada “40 yıllık sosyalizm iz bıraktı” diyor. Ancak bu sorunların çözümü devletin, şirketlerin ve sendikaların bir bütün olarak görevidir. Özellikle Doğu Almanya'da daha iyi toplu pazarlığa ihtiyaç var. Müller, “Bir sonraki federal hükümetin Doğu hakkında anlamsız raporlar yerine Doğu'dan bir bakanla net bir şekilde harekete geçmesini bekliyorum” dedi. Birlik, “erken başlangıç emekliliği” ile gençlerin varlık biriktirmesini kolaylaştırmayı amaçlayan bir konsepte sahip. “Yapı ve altyapı projelerinin de desteklenmesi gerekiyor.”
Bu yeni yılda sıklıkla olduğu gibi, Almanya'nın bir seçim kampanyasının ortasında olduğu açık. Taraflar, Federal Cumhuriyet'teki tüm sorunlardan birbirlerini sorumlu tutuyor ya da gururla önceki başarılarına işaret ediyor gibi görünüyor. Ancak siyasetçiler, Doğu ile Batı arasındaki yapısal farklılıkların gelecekte nasıl daha da azaltılabileceği konusunda verdikleri yanıtlarda net bir cevap veremedi.
Doğu-Batı ayrımını savunan ekonomist: “Ücret farkının bir kısmı hiçbir zaman kapanmayacak”
“Farklılıklar Doğu'da başlı başına bir dezavantaj değil; Batı'da ücretler de farklılık gösteriyor” diyor Marcel Thum. Ücretler söz konusu olduğunda politikacıların değiştirmek için çok az şey yapabileceği yapısal farklılıklar var. Bazı bölgelerde daha fazla BT geliştiricisi istihdam ediliyor, diğerlerinde ise et işleme şirketleri bulunuyor. Kendisi şundan emin: “Ücret farkının bir kısmı hiçbir zaman kapanmayacak.” Ancak Doğu'da varlıkların daha düşük olduğu, bunun da gayrimenkul eksikliğinden kaynaklandığı söylenebilir. Thum, “Zaman içinde tasarruf veya miras yoluyla çok yavaş bir şekilde değiştirilebilen daha eşit bir servet dağılımı için, Almanya'nın birleşmesinden sonra farklı bir politika kesinlikle arzu edilirdi” dedi. Tazminatın – özellikle de gayrimenkulün – eşitsizliğe kesinlikle katkısı oldu. “Fakat bu artık değiştirilemez.”
Reint Gropp, servetin eşitsiz dağılımı ile maaşlar arasındaki uçurumun muhtemelen daha da açılacağına inanıyor. Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, Doğu Almanların Doğu Almanya nedeniyle zenginlik oluşturmak için Batı Almanlara göre çok daha az zamana sahip olmalarıdır. Savaş sonrası nesil çok fazla zenginlik biriktirdi ve bunları şimdi aktarıyorlar. Oransal olarak Batı'da miras bekleyenlerin sayısı Doğu'ya göre çok daha fazla. Gropp, “Sonuç olarak Batı Almanlar, Doğu Almanlara göre iki kat daha fazla servete sahip” diyor. Doğu Almanların yatırım davranışlarında riskten çok daha fazla kaçınmaları nedeniyle bu durum gelecekte daha da kötüleşecek. “Doğu Almanlar paralarını daha ihtiyatlı bir şekilde yatırıyor ve Batı Almanlara göre daha az yatırım yapıyorlar.”
IWH patronu, Doğu ile Batı arasındaki maaş farklılıklarının “öngörülebilir gelecekte” eşitleneceğini, ancak özellikle Almanya'daki ekonomik kriz ve buna bağlı yapısal değişim nedeniyle eşit olmayan servet dağılımının çok daha büyük bir sorun olduğunu söylüyor. “Şirketlerin daha önce yapmadığımız yeni şeyler yapmasına ihtiyacımız var. Bunu yapmanın bir yolu da yeni iş kurmaktır.” Ve Gropp'a göre servet sorunları burada büyük bir rol oynadı. “Bir noktada nispeten büyük miktarda parayı miras almayı beklersem, o zaman artık risk almaya çok daha istekliyim.” Bu etki Doğu Almanya'da çok daha az yaygındır. “Bu, Doğu Almanya'nın daha kötü durumda olduğu anlamına geliyor.” Şubat ayında yapılacak yeni seçimlerin bölgesel farklılıkları değiştirip değiştirmeyeceği pek olası görünmüyor.
Herhangi bir geri bildiriminiz var mı? Bize yazın! brifing@Haberler
Maaşlardaki büyük bölgesel farklılıklara baktığınızda eleştiriler pek de yersiz görünmüyor. Stepstone iş portalının yeni kapsamlı maaş raporuna göre, 2024 yılında Batı'daki insanlar Doğu'dakilerden ortalama yüzde 16 daha fazla kazanacak. Beş doğu Alman federal eyaleti, ülke çapındaki maaş karşılaştırma tablosunun en altında yer alıyor.
Karanlık yüksek maaş, açık ise düşük demektir.Kaynak: Basamaktaşı. Grafik: Berliner Zeitung
Hamburg'daki çalışanlar yılda brüt yaklaşık 52.000 avro kazanırken, Mecklenburg-Batı Pomeranya'daki maaş yalnızca 39.500 avro civarındaydı. Bireysel meslek gruplarında da Doğu ile Batı arasında büyük farklılıklar vardı. Bu nasıl olabilir?
Baden-Württemberg'deki doktor 101 bin 250 euro, Doğu'daki garson ise 33 bin 500 euro kazanıyor
Bazı meslek gruplarının diğerlerinden önemli ölçüde daha fazla kazandığı elbette bir sır değil. 2024 yılında Almanya'da doktorlar ortalama 98 bin 750 avroyla açık ara en fazla brüt kazanırken, en az kazanan ise 37 bin 250 avroyla yemek ve otel sektörü çalışanları oldu. Maaş konusunda belirleyici olan, çalışanların üniversite diplomasına sahip olup olmadığıdır. Örneğin, üniversite mezunu lojistikçiler yılda ortalama 59.500 euro kazanırken, üniversite mezunu olmayan lojistikçiler sadece 39.750 euro kazanıyor. Erkeklerle kadınlar arasındaki maaş farkı ise 2024'te hâlâ çok yüksekti. Erkekler ortalama 48 bin avro maaş alırken, kadınlar yılda yalnızca brüt 42 bin 100 avro kazanıyordu.
Stepstone verilerine daha yakından bakıldığında, bireysel meslek grupları içinde Doğu ile Batı arasında büyük maaş farklılıkları olduğu da görülüyor. Baden-Württemberg'de bir doktor ortalama 101.250 avro kazanırken Thüringen'de bu rakam 94.000, yani en az 7.000 avro daha az oldu. Fark mühendislikte çok daha açık: Burada Baden-Württemberg'deki çalışanlar yaklaşık 62.750 Euro, Saksonya-Anhalt'taki çalışanlar ise yalnızca 46.750 Euro, yani 16.000 Euro daha az kazanıyordu. Ülke genelindeki listenin en altında ortalama 33 bin 500 euro maaşla Saksonya-Anhalt'tan yemek ve otel sektörü çalışanları yer alıyor. Burada da Batı'daki insanlar Doğu'dakilerden daha fazla para kazanıyordu.
Yemek ve otel sektörü en düşük gelire sahip sektördür.Kaynak: Basamaktaşı. Grafik: Berliner Zeitung
Doğu Almanya'da verimlilik daha mı düşük?
Yeniden birleşmeden sonra gelirdeki büyük bölgesel farklılıkların neden otuz yıldan fazla süre devam ettiği sorusu ortaya çıkıyor. Ifo Enstitüsü'nün Dresden'deki şube başkan yardımcısı Joachim Ragnitz, Doğu'da genellikle daha az ödeyen (yapabilen) çok sayıda küçük şirketin bulunduğunu açıklıyor. Ayrıca sanayi ve hizmetlerde yüksek verimliliğe sahip az sayıda sektör bulunmaktadır. Berliner Zeitung'a sorulduğunda “Her ikisi de daha düşük üretkenliğe yol açıyor” dedi. Diğer bir argüman ise değer zincirinin alt kısımlarının özellikle sanayide hakim olduğudur. Burada daha fazla yönetici işi bulunacak ve bu da daha düşük ücretler ödeyecek.
Dresden'deki Ifo Enstitüsü başkanı Marcel Thum da Doğu ile Batı arasındaki maaş farklılıklarının nedenleri arasında şirket büyüklüğü, sektörel odaklanma, toplu pazarlık ve yerel fiyat seviyeleri gibi yapısal faktörleri de sayıyor. “Doğu'da genellikle daha yüksek ücret ödeyen daha az büyük şirket var” diyor. Ve: “Yerleşim yapısı rol oynuyor.” Doğu Almanya gibi seyrek nüfuslu bölgelerde bu, batıdaki metropol bölgelere kıyasla daha düşük ücretlere yansıyor.
Leibniz Ekonomik Araştırma Enstitüsü Halle (IWH) Başkanı Reint Gropp da Doğu'daki düşük verimliliğin maaşların eşitsiz dağılımında belirleyici faktör olduğuna inanıyor. Doğu Almanya'daki şirketler Batı'daki şirketlere göre yüzde 20 daha az üretken. Kendisi sorulduğunda şöyle diyor: “Yine de yeniden birleşmeden bu kadar yıl sonra bile durumun hala böyle olması şaşırtıcı.” Bunun olası bir nedeni, Doğu Alman şirketlerinin, işsizliği önlemek için daha fazla kişiyi işe almaları halinde uzun süredir sübvansiyon alıyor olmalarıdır.
Ayrıca Doğu'da yaşam maliyeti daha düşüktür. Gropp, “Leipzig'de Nürnberg'e göre çok daha ucuza yaşayabilirsiniz” diyor. Ona göre bir diğer neden de Doğu'da merkez veya araştırma ve geliştirme yerine üretimde çalışan orantısız sayıda insanın bulunmasıdır. Ama en iyi maaşlar orada ödeniyor. IWH Başkanı, bunun aynı zamanda diğer faktörlerden farklı olarak “o kadar kolay değişmeyecek” bir durum olduğunu söylüyor.
Doğu Temsilcisi Schneider: “Milyonlarca çalışan faydalandı”
Pek çok Doğu Alman tarafından eleştirilen politika, güçlü Doğu-Batı ayrımı hakkında ne söylüyor? Federal Hükümetin Doğu'dan Sorumlu Komisyon Üyesi Carsten Schneider (SPD), Berliner Zeitung'un sorusu üzerine yeniden birleşmeden bu yana kazançlarda bir yakınlaşma yaşandığını açıklıyor. Doğu Almanların ortalama olarak Batı Almanlara göre daha az kazanmasını da “bölgesel yapısal farklılıklara” bağlıyor. Ancak Schneider şunu vurguluyor: “Bölge artık, örneğin yarı iletken endüstrisindeki uluslararası şirketler için cazip.” Bu, nitelikli uzmanlar için iyi maaşlı işler yaratacaktır. “Asgari ücreti uygulamaya koyduk ve artırdık. Milyonlarca çalışan bundan yararlandı; özellikle doğu Almanya'da” diyor. Bu, düşük ücretli sektörü geriye itti ve genel olarak daha fazla ücret eşitliği sağladı.
Muhalefetin siyasi çalışmalara çok daha eleştirel yaklaşması şaşırtıcı değil. CDU/CSU parlamento grubunun lideri Sepp Müller, Berliner Zeitung'a yaptığı konuşmada “40 yıllık sosyalizm iz bıraktı” diyor. Ancak bu sorunların çözümü devletin, şirketlerin ve sendikaların bir bütün olarak görevidir. Özellikle Doğu Almanya'da daha iyi toplu pazarlığa ihtiyaç var. Müller, “Bir sonraki federal hükümetin Doğu hakkında anlamsız raporlar yerine Doğu'dan bir bakanla net bir şekilde harekete geçmesini bekliyorum” dedi. Birlik, “erken başlangıç emekliliği” ile gençlerin varlık biriktirmesini kolaylaştırmayı amaçlayan bir konsepte sahip. “Yapı ve altyapı projelerinin de desteklenmesi gerekiyor.”
Bu yeni yılda sıklıkla olduğu gibi, Almanya'nın bir seçim kampanyasının ortasında olduğu açık. Taraflar, Federal Cumhuriyet'teki tüm sorunlardan birbirlerini sorumlu tutuyor ya da gururla önceki başarılarına işaret ediyor gibi görünüyor. Ancak siyasetçiler, Doğu ile Batı arasındaki yapısal farklılıkların gelecekte nasıl daha da azaltılabileceği konusunda verdikleri yanıtlarda net bir cevap veremedi.
Doğu-Batı ayrımını savunan ekonomist: “Ücret farkının bir kısmı hiçbir zaman kapanmayacak”
“Farklılıklar Doğu'da başlı başına bir dezavantaj değil; Batı'da ücretler de farklılık gösteriyor” diyor Marcel Thum. Ücretler söz konusu olduğunda politikacıların değiştirmek için çok az şey yapabileceği yapısal farklılıklar var. Bazı bölgelerde daha fazla BT geliştiricisi istihdam ediliyor, diğerlerinde ise et işleme şirketleri bulunuyor. Kendisi şundan emin: “Ücret farkının bir kısmı hiçbir zaman kapanmayacak.” Ancak Doğu'da varlıkların daha düşük olduğu, bunun da gayrimenkul eksikliğinden kaynaklandığı söylenebilir. Thum, “Zaman içinde tasarruf veya miras yoluyla çok yavaş bir şekilde değiştirilebilen daha eşit bir servet dağılımı için, Almanya'nın birleşmesinden sonra farklı bir politika kesinlikle arzu edilirdi” dedi. Tazminatın – özellikle de gayrimenkulün – eşitsizliğe kesinlikle katkısı oldu. “Fakat bu artık değiştirilemez.”
Reint Gropp, servetin eşitsiz dağılımı ile maaşlar arasındaki uçurumun muhtemelen daha da açılacağına inanıyor. Bunun nedeni, diğer şeylerin yanı sıra, Doğu Almanların Doğu Almanya nedeniyle zenginlik oluşturmak için Batı Almanlara göre çok daha az zamana sahip olmalarıdır. Savaş sonrası nesil çok fazla zenginlik biriktirdi ve bunları şimdi aktarıyorlar. Oransal olarak Batı'da miras bekleyenlerin sayısı Doğu'ya göre çok daha fazla. Gropp, “Sonuç olarak Batı Almanlar, Doğu Almanlara göre iki kat daha fazla servete sahip” diyor. Doğu Almanların yatırım davranışlarında riskten çok daha fazla kaçınmaları nedeniyle bu durum gelecekte daha da kötüleşecek. “Doğu Almanlar paralarını daha ihtiyatlı bir şekilde yatırıyor ve Batı Almanlara göre daha az yatırım yapıyorlar.”
IWH patronu, Doğu ile Batı arasındaki maaş farklılıklarının “öngörülebilir gelecekte” eşitleneceğini, ancak özellikle Almanya'daki ekonomik kriz ve buna bağlı yapısal değişim nedeniyle eşit olmayan servet dağılımının çok daha büyük bir sorun olduğunu söylüyor. “Şirketlerin daha önce yapmadığımız yeni şeyler yapmasına ihtiyacımız var. Bunu yapmanın bir yolu da yeni iş kurmaktır.” Ve Gropp'a göre servet sorunları burada büyük bir rol oynadı. “Bir noktada nispeten büyük miktarda parayı miras almayı beklersem, o zaman artık risk almaya çok daha istekliyim.” Bu etki Doğu Almanya'da çok daha az yaygındır. “Bu, Doğu Almanya'nın daha kötü durumda olduğu anlamına geliyor.” Şubat ayında yapılacak yeni seçimlerin bölgesel farklılıkları değiştirip değiştirmeyeceği pek olası görünmüyor.
Herhangi bir geri bildiriminiz var mı? Bize yazın! brifing@Haberler