Dolap çevirmek deyiminin anlamı nedir kısaca ?

Duru

New member
“Dolap Çevirmek” Deyimi Üzerine Eleştirel Bir Bakış

Arkadaşlar selam! 🌿 Hepimizin kulağına en az bir kere çalınmıştır: “Orada bir dolap çeviriyorlar.” İlk duyduğumda küçüktüm ve gerçekten dolap dediğimiz o mobilya üzerinde bir şeyler yapıldığını sanmıştım. Sonra zamanla fark ettim ki, işin içinde gizli işler, hileler ve çevrilen türlü planlar varmış. Yani deyimin anlamı kısaca: “Gizlice, hileli işler çevirmek, başkalarını kandıracak planlar yapmak.” Ama gelin bu deyimi sadece açıklayıp geçmeyelim. Çünkü bence bu sözün arkasında, toplumsal davranışlarımızdan tutun da kadın-erkek bakış açılarımıza kadar çok şey gizli.

Deyimin Karanlık Tarafı: Neden “Dolap”?

Düşündüğümde, “dolap” kelimesinin seçilmesi bile ilginç geliyor. Çünkü dolap, evin en gizli köşelerini saklayan bir mobilya. Çekmecelerin arkasında kalan sırlar, gözden uzak eşyalar… Belki de insanlar, yaptıkları gizli işleri bu metafor üzerinden tanımlamış. Ama işin eleştirel tarafı şu:

— Neden biz toplum olarak, hileyi ve gizli planı bu kadar normalleştirmişiz?

— Neden günlük dilimize yerleşmiş bir deyim haline getirmişiz?

Bence bu deyim, toplumdaki güvensizliğin ve stratejik çıkar ilişkilerinin bir yansıması.

Erkeklerin Stratejik ve Çözüm Odaklı Yaklaşımı

Birçok erkek için “dolap çevirmek” deyimi, neredeyse bir taktik oyun gibi algılanabiliyor. Strateji, plan yapma, rakibi alt etme… Hele iş dünyasında veya siyasette bu yaklaşım sık sık karşımıza çıkıyor. “Dolap çevirmek” burada etik dışı olsa da, erkekler çoğu zaman bunu bir “başarıya giden yol” olarak sunabiliyorlar.

Ama şu soruyu sormadan edemiyorum: Başarı gerçekten gizli işler çevirmekle mi ölçülmeli? Yoksa şeffaflık ve açık iletişim daha değerli değil mi?

Kadınların Empatik ve İlişkisel Yaklaşımı

Kadınların bakış açısında ise “dolap çevirmek” genelde güvenin ihlali olarak yorumlanıyor. Çünkü empati kuran, ilişkileri önemseyen bir yaklaşımda gizlilik ya da hileli planlar ciddi bir kırılmaya yol açıyor. Kadınlar çoğu zaman bu deyimi duyduklarında, işin sadece taktik kısmını değil, aynı zamanda yarattığı duygusal zararı da görüyorlar.

Mesela bir arkadaş grubunda biri gizli gizli işler çeviriyorsa, kadınların ilk tepkisi “Ama güvenimizi kırdın” oluyor. Bu noktada empati ve duygusal bağların önemi, stratejik kazanımın önüne geçiyor.

Toplumsal Yansıma: Dolap Çevirmeyi Neden Normalleştirdik?

Hepimiz farkındayız, “dolap çevirmek” deyimi günlük hayatta oldukça sık kullanılıyor. Peki bu, toplum olarak gizli işler çevirmeyi içselleştirdiğimizin bir göstergesi değil mi?

— İş hayatında: Patronun “dolap çevirdiği” haberleri…

— Siyasette: Kapalı kapılar ardında yapılan anlaşmalar…

— Aile içinde: Küçük sırların bile bazen “dolap çevirmek” diye adlandırılması…

Bir yandan bu deyim mizahi bir hava da taşıyor. Arkadaş arasında “bak kesin dolap çeviriyor” dediğimizde aslında şüpheyle karışık bir gülümseme de ekleniyor. Yani kelime, hem eleştiri hem de espri içeriyor. Ama bu espri, aslında büyük bir güven sorununun üzerini örten bir şaka değil mi?

Deyimin Geleceği: Devam Edecek mi, Yoksa Kaybolacak mı?

Şimdi aklıma takılıyor: Gelecekte bu deyim hâlâ kullanılacak mı? Teknolojinin hayatımıza daha çok girdiği, şeffaflık çağrılarının arttığı bir dönemde “dolap çevirmek” belki de anlamını yitirecek.

Ama bir yandan da yapay zekâ, algoritmalar ve veri gizliliği gibi konular devreye girdiğinde “dijital dolaplar” çevrilmeyecek mi? Belki de bu deyim, gelecekte bambaşka bir şekilde karşımıza çıkacak:

— “Büyük teknoloji şirketleri veri dolapları çeviriyor.”

— “Sosyal medyada sahte hesaplarla dolap çevriliyor.”

Yani deyim kaybolmasa bile, yeni bir kılıfla hayatımıza girmeye devam edecek gibi görünüyor.

Forumda Tartışmaya Açık Sorular

— Sizce “dolap çevirmek” deyimi bizim kültürümüze özgü mü, yoksa evrensel bir davranışın yansıması mı?

— Erkeklerin stratejik bakışıyla kadınların empatik bakışı birleşseydi, bu deyim bambaşka bir anlam kazanır mıydı?

— Günlük dilimizde bu deyimi mizahi kullanmamız, aslında ciddi bir güven sorununu küçümsemek mi demek?

— Gelecekte dijital dünyada “dolap çevirmek” nasıl şekillenecek sizce?

Sonuç: Bir Deyimden Fazlası

“Dolap çevirmek” deyimi kısaca gizli iş çevirmek anlamına gelse de, aslında çok daha fazlasını anlatıyor. Erkeklerin stratejik planları, kadınların ilişki odaklı tepkileri, toplumun güven krizleri… Hepsi bu deyimin içine sığdırılmış.

Belki de en önemlisi, bu deyim bize bir soru soruyor: Biz ne kadar açık, ne kadar şeffaf yaşıyoruz? Yoksa hepimizin hayatında küçük ya da büyük “dolaplar” dönüyor mu?

---

Kelime sayısı: ~860
 
Üst