Farsça Zehir Ne Demek ?

Melis

New member
Farsça “zehir” ne demek? Anlamı, kökeni ve kullanım alanları

Farsça dili, tarih boyunca edebiyat, tıp, felsefe ve günlük konuşma dili açısından büyük bir etkiye sahip olmuştur. Bu dilin kökenleri çok eskiye dayandığı gibi, Arapça ve Türkçeyle de yoğun şekilde etkileşime girmiştir. Bu yazıda özellikle “zehir” kelimesinin Farsça karşılığı, kökeni, benzer anlamdaki ifadeler ve kullanım biçimleri detaylı şekilde ele alınacaktır. Ayrıca benzer sorular ve cevaplarıyla konu daha derinlemesine incelenecektir.

---

Farsçada “zehir” kelimesi ne demektir?

Farsçada “zehir” kelimesinin karşılığı “سم” (okunuşu: sam) şeklindedir. Arapçadan Farsçaya geçmiş bir kelime olan "سم", hem edebi hem de tıbbi metinlerde sıklıkla karşımıza çıkar. Anlamı birebir “zehir” olup, canlıların hayatına zarar veren, öldürücü veya hastalık yapıcı maddeleri tanımlar.

---

Farsça “zehir” kelimesinin kökeni nedir?

Farsçadaki “سم” kelimesi Arapça kökenlidir. Arapçada da “zehir” anlamına gelir. Farsça, tarih boyunca Arapça kelimeleri diline katmıştır ve bu kelimeler genellikle anlamını koruyarak kullanılmaktadır. “Sam” kelimesi de bu şekilde dilde yer bulmuştur. Eski İran metinlerinde ise "zehir" anlamında yerli Farsça karşılıklar nadiren görülmektedir, zira tıp ve kimya gibi alanlarda Arapçanın etkisi çok büyüktür.

---

Farsçada “zehirli” ne demektir?

Bir şeyin zehir içerdiğini veya zehir etkisi taşıdığını belirtmek için “zehirli” ifadesi kullanılır. Farsçada bu kelime “سمی” (okunuşu: sami) şeklindedir. “سم” köküne "-ی" (Farsça’da sıfat yapan ek) eklenerek oluşturulur. Örneğin:

- گیاه سمی (giyâh-e sami) = Zehirli bitki

- مار سمی (mâr-e sami) = Zehirli yılan

---

Farsçada “panzehir” nasıl söylenir?

Zehirlenmeye karşı kullanılan tedavi edici maddeye “panzehir” denir. Farsçada bu kavram “پادزهر” (okunuşu: pâdzahr) olarak geçer. Bu kelime iki parçadan oluşur:

- “پاد” (pâd): Karşı, anti

- “زهر” (zahr): Zehir (Farsçada Arapça “سم” yerine bazen “zahr” da kullanılır)

Dolayısıyla “پادزهر” kelimesi doğrudan “antitoksin” yani panzehir anlamına gelir.

---

Farsçada “zahr” kelimesi ne anlama gelir? “Sam” ile farkı nedir?

Farsçada zehir anlamında kullanılan bir diğer kelime “زهر” (okunuşu: zahr) kelimesidir. Bu kelime de Arapçadan alınmıştır ve “سم” ile eşanlamlıdır. Her iki kelime de “zehir” anlamına gelse de, “سم” genellikle tıbbi metinlerde, “زهر” ise daha çok edebi ve mecaz anlamlarda kullanılır.

Örneğin:

- حرفش مثل زهر بود (harf-eş mesl-e zahr bud) = Sözü zehir gibiydi.

- زهر در جام (zahr dar câm) = Kadehte zehir

---

Farsçada “zehir gibi” deyimi nasıl söylenir?

Farsçada "zehir gibi" benzetmesi yapmak için “مثل زهر” (mesl-e zahr) veya “مثل سم” (mesl-e sam) kalıpları kullanılır. Bu deyim hem mecaz hem gerçek anlamda kullanılabilir. Örneğin:

- نگاهش مثل زهر بود (negâh-eş mesl-e zahr bud) = Bakışı zehir gibiydi

- دارو مثل سم بود (dârû mesl-e sam bud) = İlaç zehir gibiydi

---

Farsçada “zehirlemek” fiili nasıl ifade edilir?

Farsçada birini ya da bir şeyi zehirlemek anlamında “مسموم کردن” (okunuşu: masmûm kardan) fiili kullanılır.

- “مسموم” (masmûm): Zehirlenmiş

- “کردن” (kardan): Yapmak, etmek fiili

Dolayısıyla bu ifade “zehirlemek” anlamına gelir. Ayrıca doğrudan “سم دادن” (sam dâdan) yani “zehir vermek” kalıbı da kullanılabilir.

---

Farsça'da zehirlenme nasıl ifade edilir?

Zehirlenme anlamı için “مسمومیت” (okunuşu: masmûmiyat) kelimesi kullanılır. Bu kelime Arapça kökenli olup “zehirlenme durumu” anlamına gelir.

- مسمومیت غذایی (masmûmiyat-e ghazâyi) = Gıda zehirlenmesi

- علائم مسمومیت (alâem-e masmûmiyat) = Zehirlenme belirtileri

---

Farsça'da mecaz anlamda “zehir” nasıl kullanılır?

Farsçada “zehir” kelimesi sadece fiziksel zarar veren madde anlamında değil, aynı zamanda mecazi anlamda da kullanılır. Örneğin:

- کلامش زهر داشت (kelâm-eş zahr dâşt) = Sözlerinde zehir vardı

- دوستی‌اش مثل سم بود (dustî-eş mesl-e sam bud) = Onun dostluğu zehir gibiydi

Bu tür mecazi ifadeler özellikle şiir ve edebi metinlerde çokça yer alır.

---

Farsçada “zehir gibi hızlı”, “zehir gibi güzel” gibi deyimsel ifadeler var mı?

Türkçede kullanılan “zehir gibi hızlı” veya “zehir gibi güzel” deyimleri Farsçada doğrudan bu şekilde yer almaz. Ancak anlam olarak benzerlik taşıyan ifadeler mevcuttur:

- خیلی تند بود (Çok hızlıydı)

- کشنده زیبا بود (koshande zibâ bud) = Öldürücü derecede güzel

Buradaki “koshande” kelimesi (öldürücü) mecaz anlamda Türkçedeki “zehir gibi” ifadesine karşılık gelebilir.

---

Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

1. Farsçada “zehirli yılan” nasıl denir?

مار سمی (mâr-e sami)

2. Farsça “zehirlenmek” ne demek?

مسموم شدن (masmûm şodan)

3. Farsça “zehir tadı” nasıl söylenir?

طعم سم (ta’m-e sam) veya طعم زهر (ta’m-e zahr)

4. Farsçada “zehir gibi konuşmak” nasıl ifade edilir?

با زهر حرف زدن (bâ zahr harf zadan) veya سخنان نیشدار (sokhanân-e nîşdâr)

5. Farsça “zehirli kelimeler” nasıl denir?

کلمات سمی (kalimât-e sami) veya سخنان سمی (sokhanân-e sami)

---

Sonuç

Farsçada “zehir” kelimesi en yaygın haliyle “سم” (sam) veya “زهر” (zahr) olarak karşımıza çıkar. Bu kelimeler hem gerçek hem de mecaz anlamlarda kullanılır. Tıbbi terimlerden günlük konuşmalara kadar geniş bir kullanım alanı vardır. Ayrıca “panzehir”, “zehirli”, “zehirlenmek” gibi türev kelimeler de Farsçada farklı yapılarla ifade edilir. Farsçayı öğrenmek isteyenler için bu tür kelimelerin kökenini, kullanımını ve bağlamlarını bilmek, dili daha etkili kullanma yolunda önemli bir adımdır.
 
Üst