G20 ve Türkiye Kripto Para Planları: Son Durum Ne?

Tr52Tr

New member
Geçen hafta Avrupa Birliğinde MiCA ile olgunlaşan kripto varlık regülasyonunu ele almıştık. Bu hafta ise bahse ve gelişmelere AB haricindeki ülkeler açısından bakmaya uğraş edeceğiz.

G20 ve FSB Çalışmaları Ön Plana Çıkıyor

Öncelikle şimdiki bir gelişme olan G20 maliye bakanları ve merkez bankası liderlerinin Ekim 2022 toplantısı dikkat cazibeli. G20, 20 gelişmiş ülkeden oluşmakta. Bu ülkelerin bakan ve liderlerinin toplantısı hem mali tıpkı vakitte yasal konularda uyumlu siyasetlerin olgunlaşması noktasında kıymete sahip. G20’nin finansal konularda uyumla sorumlu konseyi Finansal İstikrar Heyeti (Financial Stability Board – FSB). FSB finansal piyasa regülasyonlarının içinde kripto regülasyonuna öncelik vermiş durumda. Bu hedefle mevzuyla ilgili görüş ve tahlillerini kamuoyuyla paylaşarak kriptoya yönelik regülasyonu mümkün olduğunda lokal olmaktan kurtarmaya çalışan bir planı kelam konusu. Genel olarak bakarsak kara paranın aklanması ve terörün finansmanı ile çaba mevzuatı haricinde kripto varlıklara yönelik genel kabul görmüş bir yasalaştırma çabucak hemen ortaya çıkmış değil. FSB bu noktada tartışmaya açtığı teklifleri ile gündemi belirlemeye aday.

FSB rapor ve tekliflerine yakından bakınca, kripto varlıklar pazarının ve ekonomik hacminin küresel finansal sistemin bütünüyle mukayese edilince sanıldığı kadar büyük ve derin olmadığı izlenimi ön plana çıkıyor. Bu kıymetlendirme kripto varlıkların ayı piyasasından çıkmasından daha sonra sahip olduğu potansiyeli dikkate alarak bu vakitte regülasyonun şekillendirilmesini gayeler bir yaklaşıma sahip. Çünkü, FSB devir lideri Hollanda Merkez Bankası Lideri Klass Knot, kripto piyasasındaki düşüşün regülasyonun hızlandırılmasını tetiklemesi gerektiğini tabir eden bir açıklama yaptı. Tıpkı açıklamada, kripto piyasasının toplam hacminin 3 trilyon Dolar’dan 935 milyar Dolara düştüğü tabir edilerek, bu kıymet kaybının finansal istikrar ve piyasayı bugün için korkulan biçimde etkilemediği de açıklandı. Öte yandan toparlanma gayreti ortasındaki kripto varlık piyasasının hem potansiyeli birebir vakitte son vakit içinderda sık sık gündeme gelen güvenlik açıklarından ötürü düzenlenmesine olan gereksinime vurgu yapıldı.


KVHS’ler FSB ile Ne Durumda?

FSB’nin çalışması kripto varlık hizmet sağlayıcıların risklerine odaklanmış durumda. Bu niçinle, KVHS’lerin kurumsallaşma sürecinde yönettikleri dataları koruyacak ve taşıdıkları riskleri düşürecek tahliller öncelik kazandı. Bir başka bahis ise mali durumu bozuk KVHS’lerin kapatılması ve tasfiyesi. Buna özel bir regülasyon sermaye piyasası kurumlarında olduğu üzere hemfikir olunan bir ihtiyaç. KVHS’lerin çeşitlenen işlevlerinin nasıl yönetileceği masadaki bir öteki bahis. KVHS’lerin işlevlerinin azaltılması yahut işlevlere nazaran KVHS çeşitleri oluşturulması tahlil seçeneklerinden öne çıkanlar.

FSB’nin Destek Varlık Tutumu

Kripto varlıkların en hayli eleştirilen noktası destek varlıkları. Pahası bir destek varlığa bağlı olunca kripto varlıkların hukuksal niteliği problemli bir hal alıyor. Ayrıyeten sabit bir bedele endeksli olanların bu destek varlığı sahiden tutup tutmadıkları yahut bu destek varlığın ölçüsünün ne olduğu da sorgulanıyor. FSB bu çeşit yapılar için hem destek varlığın net bir biçimde kamuoyuna açıklanmasını birebir vakitte daha sonrasında denetlenmesini uygun bulan bir yaklaşım ortasında. Ekleyelim ki yerinde bir biçimde, kripto varlıkların kesinlikle durağan yahut destek bir varlığa istinaden ya da odaklı bir biçimde çıkartılası mecburî olması ön görülen bir yaklaşım değil.

FSB Çalışmaları Ne Kadar Uyumlu Olacak?

FSB, yapılacak regülasyonların ülkeler bazında uyumlu olmasını öncelemiş durumda. Zira teknoloji ve teknoloji varlıkları lokal değil. O bakımdan hiç bir aklı başına ülke ben kendi düzenlememi herkesten bağımsız bir biçimde yaparım üzere bir tutumu sergilemiyor. FSB ise lokal otoritelere yol gösteren, ortak gereksinimlere işaret eden rapor ve açıklamalarla süreci şekillendirme uğraşında. Ülkemizde OVP ile 2023-2025 ortası kripto varlıkların yasal düzenleme kapsamına alınması hedeflenmişti. Birebir durum FSB açısından da kelam konusu. 2023’e kadar temel prensip ve çerçevelerin oluşması, 2025’e kadar iç hukuk düzenlemelerinin tamamlanması planın netleşen bir ögesi. Kimileri için bu pek gecikmiş bir tarih. Ama FSB – MiCA takvimlerinde kıymetli derecede bir ahenk olduğunu gözlemliyoruz.

ABD’de Durum Farklı Mı?

ABD’de ise SEC’in agresif uygulamaları ile CFTC yani emtia vadeli süreçler kurulu mevzuyu sahiplenme çabasında çatışma yaratıyor. SEC sermaye piyasası araçları odağında piyasası müdafaaya çalışırken, CFTC kripto varlıkların vadeli süreç ve opsiyon süreçlerine, bir daha emtia odaklı kripto varlıklara olan teveccühe dair kararlarıyla sahneyi sahiplenme konusunda kararlı. Değişik olan tüm bunlar olurken yatırımcı ve girişimcilerin ya kripto varlıklara dair hiç düzenleme olmayan ya da epey cüzi düzenlemeler olan ülkelere gitmeye başlamış olması. AB ve ABD regülasyon çalışmalarıyla kripto varlık piyasasını kendine mi çekiyor yoksa öbür ülkelere mi itiyor bunu vakit gösterecek. Lakin şu anda en makus kural bile kuralsızlıktan güzeldir formülünün çalıştığını söylemek pek mümkün değil üzere.


Ülkemizde Durum Nasıl?

Kripto regülasyonunda MiCA’da FSB’de şu yahut bu türlü mevzuyu sermaye piyasası kanunu ile ödeme hizmetleri ve elektronik para kanunu içinde hisse ederek bir istikrara oturma eğiliminde. Tıpkı durum ülkemizde de geçerli. Ülkemizde 6493 sayılı kanunda yapılan son değişiklikler, kripto varlıkların kimilerini bünyesine almaya elverişli tabirler içeriyor. Sermaye piyasası kanunu ise kısmen sermaye piyasası aracı olabilecek kripto varlıklara odaklanmışken öteki yandan blokzincir teknolojisini mevcut sermaye piyasası teknolojisi ve araçlarına nasıl adapte edeceğinin de yollarını arıyor.

OVP’nin regülasyon gayesinin 2023 olması, bu yılın beraberinde seçim yılı da olmasından ötürü manalı. Fakat regülasyon kadar değerli bir husus var ki o da mevzuyu anlayan, hakikat uygulayabilecek takımlara sahip olmak. Bu emelle hem teknoloji ve piyasa birebir vakitte hukuk eğitimleri yapılmalı. Bunu işaret etme niçinimiz, gelişen finansal teknoloji şirketlerinin merkez bankalarından, banka ve sermaye piyasası regülatör ve kurumlarından artan ve dikkat çeken transferler yapması. Bu hem dünyada bu biçimde tıpkı vakitte ülkemize. Neredeyse her hafta mevzuyla ilgili resmî kurumlardan yönetici transferi haberleri duyuyoruz. Bu gidişle, regülasyonu yapanlar, regülasyon çıkana kadar, bunun uygulanacağı kurumlara geçmiş olacaklar. Bu durumda çıkan regülasyonu uygulayan mı yoksa kendisine uygulanan mı yorumlayıp şekillendirecek sorusu gündeme gelecek.?

AB ve ABD regülasyon çalışmalarıyla kripto varlık piyasasını kendine mi çekiyor yoksa diğer ülkelere mi itiyor bunu vakit gösterecek fakat şu anda en makûs kural bile kuralsızlıktan düzgündür formülünün çalıştığını söylemek pek mümkün değil üzere.
 
Üst