İşsizliğin Açıklaması (2. Kısım)

[Nicea]

Ev
siyaset
Ekonomik Masallar: İşsizliğin Açıklanması (2. Kısım)

Bu üç bölümlük dizide, köşe yazarımız ve politikacı Fabio De Masi, bankacılık sektöründeki son çalkantı ortaya çıkarken yaygın ekonomik teorilere bakıyor.


fabio de masi

İşçiler neoklasik ekonomi teorisini çok az düşünüyor: Verdi, Hamburg Havalimanı’nda grev yapıyor.Gregor Fischer/dpa


Ekonomik Öyküler serisinin 1. Kısmında, köşe yazarımız Fabio De Masi, ana akım ekonominin dünya hakkında nasıl genellikle gerçekçi olmayan varsayımlarda bulunduğunu açıkladı. 2. Bölüm, diğer şeylerin yanı sıra, işsizliğin çok yüksek ücretler sorunu olarak nasıl yüceltildiği hakkındadır.

Ekonomik ana akımın en önemli düşünce okulu neoklasiktir. Neoklasik modellerdeki varsayımların doğru olup olmadığı genellikle artık tartışmalarda sorgulanmaz, çünkü pek çok iktisat öğrencisi önce (şüphesiz yararlı) matematikte mücadele etmek zorundadır ve artık ağaçlar için ormanı göremez. Bir ekonomik modelin ancak arz ve talep arasında istikrarlı bir denge oluşturduğu takdirde işe yarayacağı aşılanıyor. Bu piyasa dengesindeki rahatsızlıklar her zaman dışarıdan, örneğin siyasetten gelir. Fizik veya matematik uzun zamandan beri daha fazla ilerleme kaydetti ve laboratuvardaki ve doğadaki gözlemlerden elde edilen bu tür saf denge modellerine çoktan veda etti.

Berliner Zeitung/Paulus Ponizak


YAZARA

Fabio De Masi, Alman Bundestag sol ve Avrupa Parlamentosu üyesiydi ve burada ödeme hizmeti sağlayıcısı Wirecard ile ilgili olanlar gibi mali skandalları soruşturmada kendisine bir isim yaptı. Berliner Zeitung’da köşe yazarlığı yapmaktadır.

Dünyevi olmayan ekonomik teorilere bir örnek ister misiniz? Örneğin, adını klasik iktisatçı ve serbest ticaret savunucusu David Ricardo’dan alan Ricardocu eşdeğerlik teoremi vardır. Özetle, özel hane halkı aynı ölçüde tasarruf ettiği için (tüketimden kaçındığı için) hükümet harcamalarının ekonomiyi canlandırmak için hiçbir şey yapmadığını belirtir. Örneğin, Maliye Bakanı Christian Lindner daha fazla altyapı inşa ettirirse ve inşaat işçilerinin hesaplarında daha fazla para olursa, federal hükümetin borcunun düşürülmesi gerektiğinden gelecekte daha yüksek vergiler beklerler ve bu nedenle artık satın almazlar. Berlin’deki Späti’den en son alışveriş yapmadan önce, vergi mükellefleri derneğinin borç saatini kontrol edip gelecekteki vergi artışınızı hesapladınız mı? HAYIR? Bu tam olarak bu ekonomik teorinin varsaydığı şeydir. Ders kitabındaki normal delilik.

ECB, Avrupa’da bankacılık krizi görmüyor

• 
• 

Bilim felsefecileri ve realist iktisatçılar bazen neoklasizmin bilimsel olarak adlandırılabileceğinden bile şüphe duyarlar. Bilimin temel bir ilkesi, varsayımların (aksiyomların) doğrulanabilir olması gerektiğidir. Haklı olarak: Aksi takdirde, leylek sayısı ile bebeklerin doğumu arasında bir bağlantı gözlemlenirse, leyleğin çocukları getirdiği de iddia edilebilir. Aslında birçok veri setinde leylekler ve bebekler arasında bir bağlantı vardır. Bu nedenle, bir teorinin bir sonucu doğru bir şekilde tahmin edip etmediği (daha fazla leylek daha fazla bebek doğurur) bilimsellik için yeterli değildir. Bu gerçekten bir tesadüf olabilir, ancak teoriyi kabul etmekle hiçbir ilgisi yoktur. Neo-klasik söz konusu olduğunda, sonuçların genellikle doğru bile olmadığı ek bir komplikasyon daha vardır. Örneğin, neoklasik iktisatçıların talk şovlarda tahmin ettiği gibi, Almanya’da asgari ücretin getirilmesi işsizliği artırmadı. Hatta bazı çalışmalar talep ve istihdam üzerinde olumlu bir etki bulmuştur.

(Gönülsüz) işsizlik olmayan modeller


İşgücü piyasasının neoklasik modellerinde (gönülsüz) işsizlik yoktur. Eğer yaparlarsa, bunun nedeni sendikaların çok güçlü olması ya da hükümetin emeğin fiyatını çok pahalı hale getiren asgari ücret uygulamasıdır. Mantıken, eğer ücretler düşerse, daha fazla iş talep edilecektir. Neoklasizm, çalışanların sözde azalan marjinal üretkenliğini varsayar. Basitçe ifade etmek gerekirse, bir ekonominin her zaman kapasitesinin sınırında üretim yaptığı varsayılır. Bu nedenle sınırlı sayıda makine bulunmaktadır. Bir makineye fazladan bir işçi (“sınır işçisi”) yerleştirirseniz, işçiler “birbirlerinin ayakları üzerinde durduğu” için, önceki işçilere kıyasla üretime yaptığı ek katkı daha az olur. Bu nedenle, ek istihdam yaratmak için ücretlerin düşmesi gerekir, diğer her şey eşittir. Bu varsayım bile sorgulanabilir çünkü ekonomimiz nadiren tam olarak kullanılıyor ve firmaların maliyet fonksiyonları, çoğu mamul malın düşen marjinal verimlilikle el ele gitmediğini gösteriyor. Başka bir deyişle, genişleyen üretim, daha fazla işçiyi bir makineyle değil, daha fazla işçi ve daha fazla makineyle birleştirir.

Çimento işçileri talep ediyor: Doğu’da maaşları yükseltin! Ama endüstri duvar örüyor

• 
• 

Neoklasik üretim fonksiyonları, diğer şeylerin yanı sıra, bu marjinal üretkenliğe ve belirli bir ücret seviyesinde işçileri makinelerle değiştiren şirketlere dayanmaktadır. Cambridge Üniversitesi’nden İtalyan iktisatçı Piero Sraffa, sözde Cambridge tartışmasında bunun her zaman böyle olmadığını, çünkü ücretler ve kârlar arasındaki dağılımın kendisinin üretkenlik ölçümünü etkilediğini gösterebildi. Geçen yüzyılın belki de en etkili neoklasik iktisatçısı olan ve yaşamının sonlarına doğru küreselleşmeyi giderek daha fazla eleştirmeye başlayan Paul Samuelson, neoklasizmin dayandığı neoklasik üretim işlevlerinin Sraffa tarafından çürütüldüğünü kabul edecek kadar dürüsttü. Çoğu ders kitabı bu konuda hiçbir şey söylemez.

Pek çok ders kitabında, iş piyasası bir patates piyasası gibi işliyor.


Bununla birlikte, her şeyden önce neoklasik, işçilerin patates olmadığı gerçeğini görmezden gelir: eğer fiyat düşerse, patatese olan talep artar. Ancak ücretler, şirketler için sadece maliyetlere değil, aynı zamanda çözücü talebine de karşılık gelir. Patatesin aksine, çalışanlar alışverişe gider. Düşen ücretler, çalışanların satın alma gücünü azaltmakta ve şirketlerin daha az satış yapmasına neden olmaktadır. Ayrıca daha az yatırım yaparlar ve sonuç olarak daha az işçi talep ederler. Mallarına talep olmayan bir şirket, köle işçi bile çalıştırmaz. Ne için? Bir şirket üretmek için işçi çalıştırır. Talep olursa işçi alınır. Firmaların satış fiyatlarında ücret maliyetleri dikkate alınmaktadır.

PacWest çöküyor: bir sonraki iflas yaklaşıyor

• 
• 

Ayrıca efsanevi İngiliz iktisatçı John Maynard Keynes, bir ücret indiriminin fiyatların düşmesine yol açabileceğine dikkat çekti. Ancak fiyatlar ücretlerden daha fazla düşerse, ücret indirimine rağmen reel ücretler (fiyat düzeyine, yani satın alma gücüne göre ücretler) yükselebilir. Ancak neoklasik modellerde emek talebini artırmak ve işsizliği ortadan kaldırmak için düşen reel ücretler belirleyici faktördür. Basitçe söylemek gerekirse, gerçek ücret şirket için maliyetleri (ücretleri) gelirle (fiyat) karşılaştırır.

Uzun vadede hepimiz ölüyüz!


Modellerine yönelik eleştirilere karşı koymak için, neoklasikler tarafından sürekli olarak yeni ve daha gerçekçi varsayımlar getiriliyor. Ancak bunlar “uzun vadede” geçerli olmayacaktır. Orada mükemmel pazarın yasaları tekrar geçerli olacaktır. Başka bir deyişle, yeterince uzun süre beklerseniz, tam istihdam geri dönecektir. Bu nedenle, daha gerçekçi modeller, işsizliğin ücret indirimleri yoluyla ortadan kaldırılmasını önleyecek en azından geçici “katılıkları” (katılıkları) kabul eder. Burada kastedilen, sendikaların, toplu sözleşmelerin ve grevlerin ücretlerin düşmesini (sözde yapışkan ücretler) önlemesidir. Keynes’in dediği buydu: “Uzun vadede hepimiz ölüyüz!”

Fabio De Masi, Cum-Ex ilişkisi hakkında: Olaf Scholz yalan söylüyor

• 
• 

Aynı şekilde, bazı neoklasik ders kitaplarında ne kredi yaratan bankalar ne de finansal krizler vardır. Faiz her zaman tasarrufları ve sermaye piyasasındaki yatırımları dengeler. Bir kez daha, fiyat (burada: faiz oranı) bir kıtlık sinyali görevi görür. Örneğin işsizliği ortadan kaldırmak için daha fazla yatırım yapılacaksa, önce daha fazla tasarruf edilmelidir (daha az tüketilmelidir), çünkü bankalar tasarrufları ödünç verir. Modern bir parasal ekonomide durum farklıdır: bankalar şirketlere ve hane halklarına kredi verir. Bu nedenle, ana akım ekonomi ve aynı zamanda Almanya’nın borsa TV’si, finansal krizleri doğru bir şekilde açıklamakta ve bunlardan uygun ekonomik politika sonuçları çıkarmakta düzenli olarak başarısız oluyor. Bu makalenin üçüncü kısmı bu nedenle tamamen parayla ilgili.