Tükenmişlik (burnout) sendromu

[Survyy]

Tükenmişlik (burnout) sendromu Günlük hayatta bir fazlaca defa duyduğumuz tükenmişlik sendromu birinci kere 1984 yılında Herbert Freudenberger tarafınca ortaya atılmıştır. Uzun mühlet devam eden ağır gerilim altındaki bireylerin ruhsal ve fizikî manada verdiği yansıdır. Tükenmişlik sendromu başarısızlık hissi, yaptığı işten tatmin olmama, yıpranmış ve yorgun düşmüş biçimde olma durumu olarak belirti gösterir. İleriye dönük bir gaye ya da bir gayenin olmaması, geleceğe dair plan yapmada kuvvetliğe yol açar. Zira bu sendroma sahip bireyler gelecekte yapacakları hiç bir şeyin onları bu durumdan kurtaracağını düşünmezler.

Belirtilerini başlıklar halinde toplayacak olursak ümitsizlik, karamsarlık, dikkat eksikliği, kronik yorgunluk, odaklanma kuvvetliğü, unutkanlık, uyku bozukluğu, yeme bozukluğu, mide ve barsak sorunları üzere durumlar bu sendroma sahip olduğumuzun ip uçları olabilir.

Tükenmişlik sendromu dört evreden oluşur.

1. Şevk ve coşku evresi (Enthusiasm)

Bu evrede yüksek umut ve gerçekçi olmayan beklentiler sergileyen birey, genelde emeline dönük, enerjik, etkin bir rol stantlar. Kendi ruhsal ve fizikî sonlarını zorlar. bir süre daha sonra güçsüz ve halsiz hissetmeye başlar.

1. Durağanlaşma evresi (Stagnation)

İsteği ve şevki azalan birey bu evrede emelini sorgulamaya başlar. Tüm hayatına hükmeden iş, meslek ya da bakılırsavi onu rahatsız etmeye başlar.

1. Engellenme evresi (Frustation)

Yardım ve hizmet üzerine çalışan birey bu evrede olumsuz şartları ve kimi kalıpları değiştirmenin ne kadar güç olduğunun farkına varır. Bu niçinle engellenmişlik hissi içerisine girer.

1. Umursamazlık Evresi (Apathy)

Son evre olarak görülen bu evrede birey inançsız, umutsuz ve duygusal olarak kopmuş hisseder. nazaranvlerini samimiyetle değil zarurî bir durum olarak kabul eder. Mutsuz ve sıkılmış bir biçimde olduğu için kendini gerçekleştirmeden epeyce uzaktır. Çoğunlukla bu evrede depresyon eşlik eder.

Tükenmişlik sendromu ile baş edebilmek için evvela gerilim yaratan durumun kaynağına ulaşabilmek gerekir. Şayet mesleksel bir tükenmişlik ile karşı karşıyaysak mola saatlerinin bir daha düzenlenmesi, mesai saatlerinin sonlandırılması, bakılırsav tarifinin gözden geçirilmesi, iş haricinde ilgi alanları yaratarak vakit ayırabilmek, rutin haricinde plan yapmak yarar sağlayacaktır.

aynı vakitte birey sorumluluklarını bir daha düzenleyerek potansiyelinden çok olan durumlar ve sorumluluklar için yardım isteyebileceği alanlar açmalıdır.

Stresin kaynağı ile başa çıkabilmek için nefes idmanları, meditasyon ve spor ile ilgilenmek de önerilmektedir.