Tr52Tr
New member
“Doğada biroldukça düzenlilik vardır. Kıştan daha sonra bahar gelir. Gecenin akabinde gündüz gelir” diyen yatırım uzmanı Arkadiusz Sieroń, Fed’in sıkılaştırma döngüsünden daha sonra bir sakinlik geldiğini söylüyor. Uzmana göre, bu ay Fed muhtemelen niceliksel genişlemeyi (QE) sonlandıracak ve federal fon oranını yükseltecek. Bu gelişme, bir daha sonraki ekonomik krizi tetikleyecek mi? Arkadiusz Sieroń’ın bu soruya karşılık arayışını ve altın meblağları için iddialarını, kendi anlatımıyla Kriptokoin.com okuyucuları için hazırladık.
Fed faiz artışlarının tesirlerine tarihi perspektiften bakış
şüphesiz daha nüanslı, lakin temel sistem çok sıradan kalıyor. Faiz oranlarındaki kesintiler, uzun mühlet fazlaca düşük düzeylerde tutulması ve varlık alımları (diğer bir deyişle, kolay para siyaseti ve ucuz para) çok risk almaya, yatırımcıların rehavetine, canlanma devirlerine ve fiyat balonlarına yol açıyor. Bilakis, faiz artışları ve piyasalardan likiditenin çekilmesi (yani para siyasetinin sıkılaştırılması) ekonomik çöküşleri, varlık balonlarının patlamasını ve durgunlukları tetikliyor. Bunun sebebi risk, borç ve makûs yatırımların ölçüsünün çok yüksek olması.
Tarihçiler palavra söyler ancak tarih asla söylemez. Aşağıdaki grafik, Fed’in sıkılaştırma döngüsü ile ABD iktisadının durumu içindeki bağlantıyı açıkça doğruluyor. Görüldüğü üzere, genel olarak, tüm durgunluklardan evvel faiz oranlarındaki artışlar geldi. Örneğin, 1999-2000’de Fed, faiz oranlarını 175 baz puan artırarak dot-com balonunun patlamasına niye oldu. Öteki bir örnek: 2004 ile 2006 içindeki periyotta, ABD merkez bankası oranları 425 baz puan artırdı, bu da konut balonunun patlamasına ve Büyük Sakinliğe yol açtı.
2020’deki ekonomik düşüşün ABD para siyasetinden değil, pandemiden kaynaklandığı sav edilebilir. Lakin 2019’da getiri eğrisi aksine döndü ve repo krizi Fed’i faiz indirimine zorladı. Bu niçinle, Büyük Kilitlenme olmasaydı, bu kadar derin olmayacak olsa da, sakinlik muhtemelen her halükarda gerçekleşecekti.
Lakin, tüm sıkılaştırma döngüleri sakinliğe yol açmaz. Örneğin 1960’ların birinci yarısındaki, 1983-1984’teki yahut 1994-1995’teki faiz artışları ekonomik çöküşlere niye olmadı. Bu niçinle, daha evvel başarılması sıkıntı olsa da, teorik olarak yumuşak bir iniş mümkün. Son üç para siyaseti sıkılaştırma hadisesi ekonomik tahribata yol açtı.
Mevcut ortamda Fed ne yapabilir yahut ne yapacak?
Yüksek enflasyonun Fed mühendisinin yumuşak bir iniş yapmasına yardımcı olmayacağını söylemeye gerek yok. Buradaki kilit sorun, ABD merkez bankasının enflasyonist bir kaya ile sert bir iniş içinde olması. Fed’in enflasyonla çaba etmesi gerekiyor, fakat ekonomiyi yavaşlatabilecek ve hatta bir sakinliği tetikleyebilecek agresif artırımlar gerektiriyor. Öbür bir husus ise yüksek enflasyonun kendi başına yıkıma yol açması. bu biçimdece, evcilleştirilmemiş olsa bile, ekonomiyi stagflasyona sokarak esasen bir sakinliğe yol açacak. Lütfen ABD enflasyon tarihini gösteren aşağıdaki tabloya bir göz atın.
Görüldüğü üzere, yıllık TÜFE oranı her seferinde %5’in üzerine çıktığında, buna ya bir sakinlik eşlik etti ya da onu takip etti. Bu çeşit son hadise 2008’de global mali kriz sırasındaydı. Fakat birebiri 1990, 1980, 1974 ve 1970’te de oldu. Önümüzdeki yıllar için güzele işaret değil.
Birtakım analistler şu anda olağan bir iş döngüsü yaşamadığımızı savunuyorlar. Bu görüşe göre, bir pandemi krizinden kurtulma, savaş daha sonrası seferberliğin sona ermesine pek benziyor. Bu niçinle yüksek enflasyon kesinlikle iktisadın çok ısınması manasına gelmiyor ve ani bir sakinlik olmadan sübvansiyon yapılabilir. elbette arz kıtlığı ve bastırılmış talep mevcut enflasyonist periyoda katkıda bulundu, lakin para arzının rolünü unutmamalıyız. Artışı göz önüne alındığında, Fed enflasyonu düşürmek için para siyasetini sıkılaştırmak zorunda. Fakat, yüksek borçluluk ve Wall Street’in ucuz likidite bağımlılığı göz önüne alındığında, bu tam olarak bir sakinliği tetikleyebilecek şey.
Altın meblağları için ne manaya geliyor?
Eh, Fed’in sıkılaştırma döngüsünün resesyona yol açma mümkünlüğü, ekonomik krizlerde en epeyce parlayan altın fiyatları için uygun haber. Aslında, son vakit içinderda altının yükselen tahvil faizlerine karşı direnci, Fed’in yanılgısına yahut yumuşak bir iniş planlayamamasına karşı bir tedbir olarak altına olan taleple açıklanabilir.
Yükselen bir diğer sonuç da, faiz oranlarındaki artışların ekonomik bir yavaşlama yahut borsa çalkantısına yol açtığı bir noktada Fed’in duruşunu gevşetmek zorunda kalacağıdır. Tarih bize bir şey öğretiyorsa, o da Fed’in her vakit çıldırdığı ve yemin ettiğinden daha az şahin olduğudur. Öteki bir deyişle, ABD merkez bankası Wall Street’i kabul etmeye hazır olduğundan ve muhtemelen enflasyondan epey daha fazla umursar.
Bunu söylemiş oldukten daha sonra, sakinlik, faiz artışından daha sonraki gün başlamaz. Ekonomik göstergeler ekonomik bir çöküşe işaret etmez. Getiri eğrisi düzleşiyor, fakat rahatlıkla negatif bölgenin üzerinde. Pandeminin son sakinliği ve ekonomik toparlanmayı ağırlaştırdığını biliyorum, lakin yakın vakitte beklemiyorum (en azından 2022’de değil). Bu durum da, altının bu yıl sakinliğin takviyesi yahut kuvvetli beklentileri olmadan yaşamak zorunda kalacağını ima ediyor.
Fed faiz artışlarının tesirlerine tarihi perspektiften bakış
şüphesiz daha nüanslı, lakin temel sistem çok sıradan kalıyor. Faiz oranlarındaki kesintiler, uzun mühlet fazlaca düşük düzeylerde tutulması ve varlık alımları (diğer bir deyişle, kolay para siyaseti ve ucuz para) çok risk almaya, yatırımcıların rehavetine, canlanma devirlerine ve fiyat balonlarına yol açıyor. Bilakis, faiz artışları ve piyasalardan likiditenin çekilmesi (yani para siyasetinin sıkılaştırılması) ekonomik çöküşleri, varlık balonlarının patlamasını ve durgunlukları tetikliyor. Bunun sebebi risk, borç ve makûs yatırımların ölçüsünün çok yüksek olması.
Tarihçiler palavra söyler ancak tarih asla söylemez. Aşağıdaki grafik, Fed’in sıkılaştırma döngüsü ile ABD iktisadının durumu içindeki bağlantıyı açıkça doğruluyor. Görüldüğü üzere, genel olarak, tüm durgunluklardan evvel faiz oranlarındaki artışlar geldi. Örneğin, 1999-2000’de Fed, faiz oranlarını 175 baz puan artırarak dot-com balonunun patlamasına niye oldu. Öteki bir örnek: 2004 ile 2006 içindeki periyotta, ABD merkez bankası oranları 425 baz puan artırdı, bu da konut balonunun patlamasına ve Büyük Sakinliğe yol açtı.
2020’deki ekonomik düşüşün ABD para siyasetinden değil, pandemiden kaynaklandığı sav edilebilir. Lakin 2019’da getiri eğrisi aksine döndü ve repo krizi Fed’i faiz indirimine zorladı. Bu niçinle, Büyük Kilitlenme olmasaydı, bu kadar derin olmayacak olsa da, sakinlik muhtemelen her halükarda gerçekleşecekti.
Lakin, tüm sıkılaştırma döngüleri sakinliğe yol açmaz. Örneğin 1960’ların birinci yarısındaki, 1983-1984’teki yahut 1994-1995’teki faiz artışları ekonomik çöküşlere niye olmadı. Bu niçinle, daha evvel başarılması sıkıntı olsa da, teorik olarak yumuşak bir iniş mümkün. Son üç para siyaseti sıkılaştırma hadisesi ekonomik tahribata yol açtı.
Mevcut ortamda Fed ne yapabilir yahut ne yapacak?
Yüksek enflasyonun Fed mühendisinin yumuşak bir iniş yapmasına yardımcı olmayacağını söylemeye gerek yok. Buradaki kilit sorun, ABD merkez bankasının enflasyonist bir kaya ile sert bir iniş içinde olması. Fed’in enflasyonla çaba etmesi gerekiyor, fakat ekonomiyi yavaşlatabilecek ve hatta bir sakinliği tetikleyebilecek agresif artırımlar gerektiriyor. Öbür bir husus ise yüksek enflasyonun kendi başına yıkıma yol açması. bu biçimdece, evcilleştirilmemiş olsa bile, ekonomiyi stagflasyona sokarak esasen bir sakinliğe yol açacak. Lütfen ABD enflasyon tarihini gösteren aşağıdaki tabloya bir göz atın.
Görüldüğü üzere, yıllık TÜFE oranı her seferinde %5’in üzerine çıktığında, buna ya bir sakinlik eşlik etti ya da onu takip etti. Bu çeşit son hadise 2008’de global mali kriz sırasındaydı. Fakat birebiri 1990, 1980, 1974 ve 1970’te de oldu. Önümüzdeki yıllar için güzele işaret değil.
Birtakım analistler şu anda olağan bir iş döngüsü yaşamadığımızı savunuyorlar. Bu görüşe göre, bir pandemi krizinden kurtulma, savaş daha sonrası seferberliğin sona ermesine pek benziyor. Bu niçinle yüksek enflasyon kesinlikle iktisadın çok ısınması manasına gelmiyor ve ani bir sakinlik olmadan sübvansiyon yapılabilir. elbette arz kıtlığı ve bastırılmış talep mevcut enflasyonist periyoda katkıda bulundu, lakin para arzının rolünü unutmamalıyız. Artışı göz önüne alındığında, Fed enflasyonu düşürmek için para siyasetini sıkılaştırmak zorunda. Fakat, yüksek borçluluk ve Wall Street’in ucuz likidite bağımlılığı göz önüne alındığında, bu tam olarak bir sakinliği tetikleyebilecek şey.
Altın meblağları için ne manaya geliyor?
Eh, Fed’in sıkılaştırma döngüsünün resesyona yol açma mümkünlüğü, ekonomik krizlerde en epeyce parlayan altın fiyatları için uygun haber. Aslında, son vakit içinderda altının yükselen tahvil faizlerine karşı direnci, Fed’in yanılgısına yahut yumuşak bir iniş planlayamamasına karşı bir tedbir olarak altına olan taleple açıklanabilir.
Yükselen bir diğer sonuç da, faiz oranlarındaki artışların ekonomik bir yavaşlama yahut borsa çalkantısına yol açtığı bir noktada Fed’in duruşunu gevşetmek zorunda kalacağıdır. Tarih bize bir şey öğretiyorsa, o da Fed’in her vakit çıldırdığı ve yemin ettiğinden daha az şahin olduğudur. Öteki bir deyişle, ABD merkez bankası Wall Street’i kabul etmeye hazır olduğundan ve muhtemelen enflasyondan epey daha fazla umursar.
Bunu söylemiş oldukten daha sonra, sakinlik, faiz artışından daha sonraki gün başlamaz. Ekonomik göstergeler ekonomik bir çöküşe işaret etmez. Getiri eğrisi düzleşiyor, fakat rahatlıkla negatif bölgenin üzerinde. Pandeminin son sakinliği ve ekonomik toparlanmayı ağırlaştırdığını biliyorum, lakin yakın vakitte beklemiyorum (en azından 2022’de değil). Bu durum da, altının bu yıl sakinliğin takviyesi yahut kuvvetli beklentileri olmadan yaşamak zorunda kalacağını ima ediyor.