Bağlanma tarzın ilgini etkiliyor mu?

[Survyy]

Bağlanma tarzın ilgini etkiliyor mu? Bağlanma Kuramı Nedir? (Attachment Theory)

İngiliz psikolog John Bowlby ve Amerikalı-Kanadalı psikolog Mary Ainswort tarafınca 1960-1970 senelerında geliştirilen kurama göre bebeklik periyodunda bakım verenle (anne-baba) oluşturulan duygusal bağın, yetişkinlik periyodunda kurulan romantik ilgilere tesir ettiği üzerinedir. Bebekler hayatının birinci senelerında (0-5) ömrü algılama biçimleri, bakım verenin tavrına bakılırsa değişmektedir. Bakım verenle oluşan bu bağ inançlı ve inançsız bağlanma olarak ortaya çıkar. İnançsız bağlanma da kendi içinde korkulu bağlanma, kaçıngan bağlanma ve korkulu/kaçıngan bağlanma olarak üçe ayrılır.

1. Güvenli Bağlanma (Secure Attachment)

İsminden de anlaşılabileceği üzere bu bağlanma tarzı “Güven” temellidir. Erken çocukluk periyodunda kâfi bakım sağlanmış, istek ve gereksinimlerine vaktinde ve yanlışsız bir halde karşılanmış çocuklarda inançlı bir bağlanma oluşur. bu biçimdece ilerleyen yaşlarda daha ölçülü, hoşgörülü, inançta ve istikrarlı hissederler. İlgilerinde partnerinin onayına bağlı olmadan, özgüvenli kararlar alırlar. Kendisi ve diğerleri hakkında olumlu fikirlere sahip olurlar. Sevilmeme ve reddedilme korkusu olmadan hislerini rahatça söz ederler. Arbede yahut tartışma daha sonrasında dram yaratmak yahut trip atmak yerine tahlil odaklı yaklaşırlar.

Sağlıklı olan ve istenilen durum inançlı bağlanmanın sağlanmasıdır.

1. Güvensiz Bağlanma (Insecure Attachment)

Güvenli bağlanmanın gerçekleşmediği durumlarda oluşabilir. Üç katagoride incelenir.

• Kaygılı-Güvensiz Bağlanma (Preoccupied Attachment)

Bakım veren tarafınca ihmal edilen bebeklerde korkulu inançsız bağlanma ortaya çıkabilir. kimi vakit ilgili kimi vakit ilgisiz davranılması, apansız uzaklaşıp kaybolunması çocukta ebeveynlerine olan güvensizlik hissini tetikler. Bu yüzden daima yanında olduklarından emin olmak ister. Ebeveynlerinden farklı kaldığında huzursuz olur, yanına gelene kadar da sakinleşmesi güçtür.

Kaygılı bağlanan kişi yetişkinlikteki ilgilerinde kendini diğerlerinin hislerinden sorumlu hisseder. Terk edilme endişesiyle, özgüvensiz, bağımlı, kıskanç, güvenmekte sorun yaşayan, hayatta kalabilmek için diğerlerinin varlığına muhtaçlık duyan bireyler haline gelirler. Kendilerini düzgün hissedebilmek için daima olarak telkin edilmeye gereksinim duyarlar. İleri durumlarda ilgilerinde manipülatif tutumlar sergileyebilirler.

• Kaçıngan Bağlanma (Dismissing-Avoidant Attachment)

Bakım veren tarafınca bebeğin/çocuğun gereksinimleri yoksayılmış yahut karşılık vermede zorlanılmış olduğu durumlarda ortaya çıkabilir. Çocuğun hislerinin yok sayılması, yardıma gereksinimi olduğunda bakım verene ulaşamaması yahut ilgilenilmemesi üzere durumlarda ortaya çıkar. bu biçimdece çocukta “Yardıma gereksinimim olduğunda ebeveynime gitmemeliyim.” üzere bir algı oluşur.

Bu bireyler ilerideki ilgilerinde “Issız Adam” misali bağlanmak ve yakın ilgi kurmaktan kaçınan, çoklukla soğuk ve insanlara güvenmeyen bireyler haline gelirler. Uzun vadeli bir beraberlikte kendilerini inançta hissetmeyecekleri için genelde kısa ve süreksiz ilgilerde bulunurlar. Partnerinden bir şeyler saklamak, hislerini açıkça söz etmekte zorlanmak üzere durumlar gözlenir.

• Korkulu/kaçıngan Bağlanma (Fearful-Avoidant Attachment)

Bebeklik periyodunda ihmal, istismar ve travma kararı ortaya çıkabilir. Ebeveynlerin ortada olmayışı hem konfor hem kaygı kaynağı halini alır.

Korkulu/kaçıngan bağlanma tarzına sahip bireyler ilerideki bağlarında hem korkulu hem kaçıngan bağlanma özellikleri geliştirirler. Hem yakın bağ kurmaya istekli birebir vakitte kaçıngan tutumlar sergilerler. Reddedilme korkusu, güvensizlik duygusu ile hislerini denetim ederken kuvvetlik yaşarlar. Bu tarzı ağır yaşayan bireylerde farklı kişilik bozukluklarına da rastlanabilir. Sevgi ve nefret içinde gidip gelirler.

Yetişkinlikte tekrar İnançlı Bağlanmak Mümkün Mü?

Kendinizde yahut eşinizde inançsız bağlanmaya dair ipuçlarına rastlıyorsanız sonsuza dek bununla savaşmak zorunda değilsiniz. Sağlıklı ve inançlı bir ilgi yaşamak için farklı terapi ekollerinden faydalanabilirsiniz. Bunun için;

*Fark etmek,

*Değişmek istemek,

*Harekete geçmek

*Terapi sürecini başlatmak

Adımlarını takip edebilirsiniz.

Not: Bu yazı farkındalık ve bilgi maksatlıdır. Ruhsal rahatsızlıklar fakat ruh sıhhati profesyonellerince teşhis koyularak bilimsel formüllerle tedavi edilir. Belirtilere sahip olmanız bu sendroma sahip olduğunuza dair lakin ip uçları olabilir. Güzelleşme için kesinlikle profesyonel bir takviye almalısınız.