Ego state terapisinin hedefi nedir? Ego State Terapisinde Bağlantı Düzeyleri
Ego State terapisi beş bağlantı seviyesinde çalışır. Her düzeyin kendine has özellikleri vardır. Ayrıyeten özel terapötik müdahaleler gerektirir. Başarılı bir Ego States terapisi için her seviyeyi gözetmek gerekmek ve bunlar üzerinde esnek hareket edebilmek temeldir.
Beş bağlantı seviyesi şunlardır:
1. Terapist ve danışan içindeki münasebet düzeyi
2. Terapist ile danışanın ego durumları içindeki bağlantı düzeyi
3. Danışan ile ego durumları içindeki bağlantının düzeyi
4. Ego durumları içindeki bağ düzeyi
5. Terapistin ego durumları ile danışanın ego durumları içindeki bağın düzeyi
İlk münasebet düzeyi, danışanımızla alaka kurma biçimimizle ilgilidir. Bir beşerle bir bütün olarak terapötik bir alaka yaşar ve yaratırız. Danışanımızın stabilitize (sağlamlığı) bizim için ön plandadır. Fakat karmaşık dissosiyatif bozukluk taşıyan danışanlarla, bu seviyede çalışılmaya başlanmamalıdır.
İkinci düzeyde, terapistler olarak danışanlarımızın ego durumları ile münasebet kurarız. Ego durumları ile irtibata geçmenin birkaç yolu vardır. Bu ilgi seviyesinin en kıymetli istikameti danışanın ego durumları ile somut müsabakadır. Bir terapist olarak Ego State’e, onun dünyaya bakış açısına, gelişim düzebir daha ve alaka kalıplarına ahenk sağlamam gerektiğini düşünüyorum. Çocuksu Ego State ile, ergenlik çağındaki yahut yetişkin bir Ego-State’den farklı bir biçimde temasa geçerim. Tıpkı biçimde yıkıcı bir Ego State ile semptom odaklı Ego State ile diğer bir biçimde bir bağlantı kurar ve terapötik süreci farklı şekillendiririm.
Önemli olan, danışanın ego durumları ile sürdürülebilir bir bağlantı geliştirmeyi nasıl başarabilirim sorusudur. Bu ilgi, ondan sonrasındaki terapötik adımlar için ön şarttır. Münasebet kurmada başarısız olunursa, devamındaki müdahalelerden ego durumuna ulaşamayacak yahut sunulmaya çalışılan dayanağa dahil olamayacaklardır.
Üçüncü münasebet düzeyi, danışanın kendi ego durumları ile bağlantısıdır. Buradaki alaka seviyeleri bir daha farklılıklar göstermektedir. Kaynak açısından varlıklı ego durumları kelam konusu olduğunda, birçok durumda olumlu reaksiyonlar alınmaktadır. Danışanlar birçok vakit şaşırır, memnun olur, doğrulur, hareket etmeye başlar, sözün tam manasıyla renklenir, güçlerini ve yeteneklerini hissederler. Buna karşılık, travmatize edilmiş Ego States ile alakalar kurmak farklıdır. Örneğin, travmatize olmuş Ego durumları reddedilir, görmezden gelinir, marjinalleştirilir, değersizleştirilir yahut suçlanır. Öte yandan, çok acıya ve şiddetli ağrıya niye olabilirler.
Bu durumdaki reaksiyonlar şunları içerir: Şefkat, müdafaa ve kurtarma dürtüleri.
İlginç bir biçimde, biroldukca danışan ego durumları ile bağ kurdukları ve onları daha da geliştirmeye karar verdikleri anda kendileri için daha fazla sorumluluk alırlar. Yıkıcı Ego States ile münasebetler kurmak daha az talepkâr değildir. Sabır, marifet, yürek ve şiddetle reddedilebilecek yahut bir alaka teklifini katiyen reddedebilecek iç kısımlarla yüzleşmeye istekli olmayı gerektirmektedir. Danışanın ego durumları ile temas kurma teşebbüslerinin reddetmesi, gerek semptomlarla alakalı ego durumları yahut travmatize ego durumları ile olduğu kadar yıkıcı ego durumları ile çalışırken psikoterapötik çalışmayı daha güç hale getirebilmektedir.
Dördüncü bağlantı seviyesi, Ego States içindeki münasebetleri tanımlar. Bu durum, küme terapisindeki iştirakçiler içindeki alakalara bakmakla karşılaştırılabilir. Koalisyonlar, cepheler, güç uğraşları bulmak muhtemeldir. Dışarı çıkmaya yürek edemeyen izole edilmiş ego durumları ya da kendini gizlemiş ego durumları ile karşılaşılabilir. İpleri elinde tutan destekçileri, boykotçuları, çalışkan ve yıldırılmış ego durumlarını da burada bulmak mümkündür. Alakalar ağı, fazlaca çeşitlidir. bir fazlaca durumda, saygılı ve yardımsever bir işbirliği, imkansız görünebilir. Fakat unutulmaması gerekir ki burada gerçekleştirilen münasebet çalışması, Ego State terapisinin en kıymetli yapı taşlarından biridir.
Beşinci alaka düzeyi, terapistin ego durumları ile danışanın ego durumları içindeki bağlantıyla ilgilidir. “Hangi ego durumum, danışanın hangi ego durumuna nasıl reaksiyon veriyor?” değer kazanmaktadır. Öz-farkındalığın ehemmiyetini açıklığa kavuşturan bu sorular, terapi ve öbür beşerlerle günlük ilgilerimiz için de temeldir.
Bir Ego State terapisti için, kendi Ego State terapisinde sunulan üstteki beş bağ seviyelerinin hiç birinin önceliği yoktur. Bağlantı düzeyleri hiyerarşik olarak düzenlenmemiştir. İkinci ve üçüncü münasebet seviyesinin ehemmiyeti, ego durumları içindeki bağ çalışması kadar değerlidir. Her alaka seviyesi farklı bir kıymete sahiptir.
Ego State terapisinin entegrasyonu ve süreç odaklı maksatları:
Ego State terapisinin amacı, insanların etraf ile değişim sürecinde daha yüksek bir iç tutarlılık yaratmak için Ego State’lerini kullanmalarını sağlamak ve bu biçimdece büyüme süreçlerini, gelişme potansiyelini, münasebet kurma yeteneğini ve kendi bahtını tayin etme yeteneğini teşvik etmektir. Maksat benlik durumlarının sağlıklı entegrasyonudur. Entegrasyon, kişinin dünyada yolunu bulma, yani hayatın taleplerini uygun biçimde karşılayabilme, hayatı şekillendirebilme yeteneğini arttırır. Kişinin kendi çeşitliliğini, memnuniyetini ve memnunluğunu deneyimleme yeteneğini arttırır. Ego States’in işbirliği süreç için, fazlaca değerli bir ön şarttır. Oradaki yol kimi vakit epey kolay kimi vakit de fazlaca sıkıntı olabilmektedir.
Süreç odaklı maksatlar doğrusal olarak değil, dairesel olarak ele alınmalıdır. Her maksat, daha evvel işlenip işlenmediğine bakılmaksızın, terapi sürecinde vakit ortasında farklı noktalarda tekrar karşımıza çıkabilmektedir. Amaçlar birbirinin üzerine inşa edilmektedir. Gayelerden birine ulaşmak, evvelki amaca ulaşmayı gerektirmektedir. Örneğin, bir Ego State ile irtibat, fakat önce başarılı bir biçimde o Ego State ile temasa geçilmişse mümkündür. Öte yandan, temas kurmak akışkan irtibatını otomatik olarak etkinleştirmez. birebir vakitte, Ego State irtibat kurmayı reddedebilir. Birtakım amaçlar paralel yahut farklı bir sırayla gerçekleştirilebilir. çoğunlukla biroldukça Ego State ile çalışmak zorunda kaldığımız için, her Ego State için farklı belirlediğimiz maksatlara ulaşmak hedeflenir. Süreç odaklı amaçlar, beraberinde terapi sürecinde oryantasyon fonksiyonu de görür.
Terapi sürecinde yaşanan zorluklarda, evvela şu anda amaçlardan hangisinin daha epeyce dikkat gerektirdiğini netleştirmek kıymetlidir. Süreç odaklı gayeler şunlardır:
1. Ego durumları ile temas kurmak
2. Ego durumları ile bağlantı kurmak
3. Ego durumları için kabulün geliştirilmesi
4. Ego durumlarının fonksiyonelliği hakkında bir anlayış geliştirme
5. Ego durumları için destek
6. Ego durumlarının kullanması
7. Ego durumları için iç dayanak sisteminin geliştirilmesi
Ego State terapisinde, Ego State ile bağlantı kurmanın çeşitli yolları vardır. Birden fazla vakit bu formül çeşitleri birleştirilmekedir. Danışanın konuşma kalıpları (Sprachmuster) Ego State ile temas kurmak için birfazlaca imkan sunmaktadır.
Bir danışan, bir yanının farklı, öbür yanının farklı şeyler istediğini söz ettiğinde, her iki modülün da kelam sahibi olabileceği yollar bularak ego durum terapisine başlamak için bir davettir.
Danışanların istem dışı olarak tanımladıkları ve çabucak geride bırakmak istedikleri olaylar da, temas kurmanın bir öbür uygun yoludur. Kıymetli olan, danışanın problemli davranışın, bilhassa problemli oluşun, kendi kendine bilerek yapılmadığını vurgulamasıdır.
Temas kurmanın esas yolu, bu tecrübeden sorumlu olan bir kesimin, EgoState olup olmadığının ve danışanın bu Ego State’i tanımayı ve onu daha âlâ anlamak için uygulamayı hayal edip edemeyeceğine bağlıdır.
Belirli bir husus, soru yahut semptom ile bağlantılı birkaç Ego State ile de temas kurulabilir. Değerli olan, bahisle ilgili tüm Ego State’leri husus üzerinde çalışmaya davet etme teklifidir. Çalışma için çeşitli sistemler kullanılabilir. Figürler yahut semboller üzere. Bunun için, içsel imajinasyon ve vücut odaklı terapi müdahaleleri kullanılır. Hipnoterapötik yaklaşımları ve çalışma halleri özel bir değere sahiptir. Hipnoterapötik çalışma formlarının ve trans çalışmalarının uygulanması, Ego State terapisi için merkezi bir kıymet teşkil etmektedir. Hipnoz, Ego States ile irtibat kurmak için kullanılır. beraberinde çeşitli metaforlar ve terapi sürecindeki daha sonraki adımlar için de kullanılabilir. Hipnoz ve trans çalışmaları haricinde da ego durumları ile çalışmak mümkündür fakat özellikle travma içerikli ego durumlarına ulaşmak için hipnoterapötik halleri kullanmak epeyce kıymetlidir. Ego States ile temas, rastgele bir müdahale sırasında tesadüfen olabilir. Lakin bilhassa trans halinde Ego State’e ulaşma ve çalışma imkanları daha kolaydır. Hipnotik trans altında, kendini gizleyen ve saklayan Ego Statelere ulaşmak daha sıradantir.
Süreç odaklı ikinci hedef ise, temas kurduktan daha sonra Ego State ile irtibat kurmaktır. Ego States, tabiatı gereği çabucak irtibat kurmaz. Bağlantı kurmayı reddedebilir. Onlarla çalışacak, anlayacak, ulaşacak ve bütüncül sisteme dâhil edeceksek, onlarla bağlantı kurabilmemiz gereklidir.
Hipnoterapötik çalışmalarda, Ego State ile direkt temasa geçip konuşulabilir. Bu durumdaki en büyük avantaj, terapötik trans sayesinde, trans durumları kullanılmadan ulaşılamayacak olan EgoStates’e ulaşılabilinmesidir.
İletişimin öteki varyantlarıü öteki terapötik yaklaşımlarda kullanılabilir ve kombine edilebilinir. Bunun için de bir yandan, irtibatı sürdürmek için mümkün şartları göz önünde bulundurulmalı ve yerine getirilmelidir. Öte yandan, en uygun bağlantı biçimi de ayarlanmalıdır.
Ego State’in reddetme niçinleri epeyce çeşitli olabilir. Örneğin, terapistler olarak bizimle itimat bağlantısı kâfi olmayabilir yahut Ego State ortaya çıkar çıkmaz, danışan tarafınca taarruza uğramaktan korkabilir. Öte yandan, bilginin dışarı sızmaması için iç yasaklar olabilir. Ayrıyeten Ego State kelamlı irtibatın mümkün olmadığı lisan öncesi devirde de olabilir. Bu çeşitli örnekler, sürdürülebilir irtibat kurmak için ve bu bağlantısı sürdürmek için çeşitli ve yaratıcı tekliflerin gerekli olduğunu göstermektedir.
Üçüncü süreç odaklı hedef, Ego States’in kabul edilmesidir. Ego Statesler ile temas kurmak ve onlarla bağlantıya geçmek mümkündür. Lakin bu durum, Ego Stateslerin danışan tarafınca kabul edilecekleri manasına gelmez. bir fazlaca durumda Ego Stateler danışanlar tarafınca reddedilir, görmezden gelinir yahut onlara karşı savaşılır.
Aynı durum Ego Statelerin danışana yönelik kısmında da yer alabilir.
Ego Stateler danışana karşı epeyce uzaklıklı yahut çok derecede aşağılayıcı ve ziyan verici davranışlar sergileyebilir. Bu durumda karşılıklı kabul uzak bir ihtimaldir. Kabul ve kararlılık, Ego State terapisi ortasında başlı başına değerli bir husustur. Daha evvel iç sistemde var olma hakkı reddedilen bir Ego State’i kendisine ilişkin olarak kabul edebilmek, terapi sürecinde epey kıymetli bir adımdır.
Kabul ve anlayış Ego State terapisinde epey kıymetlidir. Kabulu ve anlayışı oluşturmak, Ego State terapisinin dördüncü süreç odaklı amacıdır.
bazı birtakım Ego States kabul edilebilir, lakin fonksiyonları anlaşılamaz. kimi kimide aksisi olabilir. Bir Ego State’e karşı anlayış gelişebilir fakat varlığı ve fonksiyonu hakkında bir anlayış olmayabilir. Her ikisi de değerli ölçüde psikoterapötik uğraş gerektirmektedir.
Bir Ego State işlevinin anlaşılmasının geliştirilmesi, Ego State terapisinde merkezi bir adımdır. Danışan Ego State’in ne için değerli olduğunu, hatta birtakım durumlarda hayatta kalmak için gerekli olduğunu anladığında, terapi sürecinde dramatik değişiklikler ve ilerlemeler yaşanır.
İşlev hakkındaki ayrıntıları Ego States’in kendisinden alırız. Bunun için temas, bağlantı ve en âlâ durumda kabul üzere adımlara muhtaçlığımız vardır. Kabul, anlayıştaki artışla epeyce sık artar. Bu bağlamda, bu iki amaç, birbirini dayanaklar. birebir vakitte, yedi süreç odaklı gaye, genel olarak iç içe geçmiştir ve birbirini tesirler. Kimi durumlarda, bir amaca ulaşmak bir daha sonraki amaç için ön şarttır, kimi durumlarda sıra art plandadır ve ön planda olan, terapi sürecinde hangi adımların hangi maksatlar için mümkün ve gerekli olduğudur.
Beşinci süreç odaklı hedef, Ego States’i desteklemekten ibarettir. Ego durumlarının desteğimize muhtaçlığı vardır. Bu takviye terapi sürecinde başlatılmalıdır. Destekleme süreci ise kendi kendine oluşmamaktadır.
Ego Statelerin, ekseriyetle olumlu dış gelişmeleri algılama kapasiteleri epeyce azdır yahut hiç yoktur. Bir çıkmazda kendilerini sıkışıp kalmış hissedebilirler. Güya yeni tecrübelerden yoksun bırakılmışlar ya da tüm yeni tecrübeler bu kalıp değişmeden eski bir kalıpla bütünleşmiş üzere görünebilirler.
Bazı durumlarda danışanlar, Ego States’in kritik tecrübesini daha da ağırlaştıran ve stratejilerini haklı çıkaran gerçek tehdit edici durumlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumlarda olağan olarak çeşitli seviyelerde dayanağa gereksinim duymaktadırlar. Takviye alanı, evvelki amaçlarla ilgili olan soruların karşılıklarını içermektedir.
Örneğin; desteklenecek olan Ego States ile bağlantıya geçmek mümkün müdür? Onlarla danışan yahut terapist aracılığıyla irtibat kurabilir miyiz? Danışan tarafınca kabul ediliyorlar mı? Bu ego durumları için rastgele bir anlayış var mı?
Bu sorular cevaplandıktan daha sonra asıl sorun, ego durumları hakkında bir şeyler öğrenmek, gereksinimlerini anlamak ve onlarla ilgilenmektir. Mevcut kaynaklar, Ego States dayanağına entegre edilecektir. Örneğin kaynak zengini (recouces) Ego States çalışmaya dahil edilebilir. İç sistemden bu türlü dayanak alınabilinir. Ego State terapisinde çeşitli düzeylerde takviye sağlanır. Buradaki odak noktası, çeşitli formlarda yardıma gereksinimi olan bir yahut daha fazla Ego State’i desteklemektir. Bu takviye iç sahnede gerçekleşir. Öte yandan, birfazlaca durumda, değişikliklerin faal olarak dışarıda başlatıldığı dış sahnede takviye de değerlidir.
Altıncı hedef, Ego States’in kullanılmasıdır. Bu, bir yandan kaynak açısından güçlü Ego States’i entegre etmekle, öbür yandan da yıkıcı Ego State’leri kazanmakla ilgilidir. Yıkıcı Ego Stateler, ekseriyetle epeyce kuşkucu oldukları için değişim süreci ortasında kazanılmalıdır. İşbirlikçi ve yapan davranmalarını beklemek anlamsızdır. Değerli olan onları kazanmaya çalışmaktır. Bu çeşit davranışların mümkünlüğünü artıran bir bağlantı teklifi yapılmalıdır. Lakin işbirliğini zorlanamazlar. Psikoterapötik süreci boykot eden bir ego durumunu işbirliği için kazanabileceğinizi yahut daha evvel kendine ziyan veren ve yeni stratejiler için bir Ego State kazanabileceğinizi hayal edin. Bu ego durumların kullanması terapötik süreçte büyük bir zorluk teşkil eder lakin onları kazanmak gerekir. Zira yüksek bir değişim ve gelişim potansiyeli barındırırlar.
Yedinci süreç odaklı hedef, kendi takviye hünerlerine sahip bir iç grup yahut iç aile geliştirmekten oluşmaktadır. Bu amaca iki açıdan bakılabilir. Birinci bakış açısı, çeşitli Ego States içindeki etkileşime dayanmaktadır. İç grup ruhuna yahut iç aile ortamına oluşturulmaya odaklanır. Hangi ego durumları bu grup ruhuna dahil edilebilir, hangileri bilinir, birbirlerine nasıl davranırlar, birbirlerine takviye olabilirler mi, bir arada kendi dayanak stratejilerini geliştirip uygulayabilirler mi? Bu sorular, terapi sürecinde danışanın kendi ego durumlarının çeşitliliğini deneyimleyebilmesi açısından değerlidir ve farklı gelişim tasarım seçeneklerini hissedebilmekle ilgilidir.
İkinci bakış açısı, ufak detaylara bakılarak oluşturulur. Geniş açılı perspektif, ilgili ömür şartları ve alaka durumları ile uğraşırken, iç sistemin “büyük resmini” tasvir ederken, mikroskobik perspektif, küçük şeylerin görüşünü sertleştirir. Örneğin, psikoterapötik çalışmalarında içsel kuvvetli bir Ego State’e erişim kurulduğunda, kıymetli dayanak hünerleri kullanılabilir hale gelebilir. Yedinci süreç odaklı amaç, bu niçinle psikoterapiyi sonlandırmaz. Tüm psikoterapi sürecine eşlik eder. Süreç odaklı tüm gayeler, tüm psikoterapi süreci ile ilgili olabileceği üzere, belli bir terapi etabına ve tek bir müdahale ve seansa da aktarılabilir.
Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye
Türkiye’de ego state terapi çalışmaları, “John Watkins Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye®” kurucusu, Abdullah ÖZER tarafınca yürütülmektedir. Ego State Terapi eğitimininde EGO-STATE-THERAPIE DEUTSCHLAND (EST-DE) “Almanya Ego State Terapi” eğitim programı uygulanmaktadır. John Watkins Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye®(TESCİL NO 2021 067362 TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU) 2021 yılında İzmir’de kurulmuştur. Abdullah ÖZER Ego State Terapi eğitimini Almanya’da almış ve Almanya Ego State Terapi Birliği tarafınca akredite bir Ego State Terapistidir. Abdullah ÖZER ayrıyeten Ego State Therapy International (ESTI) tarafınca akredite olmuş milletlerarası onaylı Ego State Terapisitidir. Abdullah ÖZER hem Almanya’da hem Memleketler arası arenada Türkiye’yi temsil eden birinci ve tek akrediteli Ego State Terapistidir. Kurucu Lideri olduğu Ego State Terapi Enstitüsü’nde eğitmen olarak Ego State Terapi eğitimleri vermektedir.
Yayınlanan yazılar kaynak göstermeden, müsaadesiz kullanılması, kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Maddesine nazaran hatadır. Yayınlanan yazılar, makaleler, haberler kaynak gösterilerek içeriği değiştirilmemek kuralıyla yayınlanmasına müsaade verilmektedir.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji)
Eğitimini almış olduğu Psikoterapi Ekolleri:
Ego State terapisi beş bağlantı seviyesinde çalışır. Her düzeyin kendine has özellikleri vardır. Ayrıyeten özel terapötik müdahaleler gerektirir. Başarılı bir Ego States terapisi için her seviyeyi gözetmek gerekmek ve bunlar üzerinde esnek hareket edebilmek temeldir.
Beş bağlantı seviyesi şunlardır:
1. Terapist ve danışan içindeki münasebet düzeyi
2. Terapist ile danışanın ego durumları içindeki bağlantı düzeyi
3. Danışan ile ego durumları içindeki bağlantının düzeyi
4. Ego durumları içindeki bağ düzeyi
5. Terapistin ego durumları ile danışanın ego durumları içindeki bağın düzeyi
İlk münasebet düzeyi, danışanımızla alaka kurma biçimimizle ilgilidir. Bir beşerle bir bütün olarak terapötik bir alaka yaşar ve yaratırız. Danışanımızın stabilitize (sağlamlığı) bizim için ön plandadır. Fakat karmaşık dissosiyatif bozukluk taşıyan danışanlarla, bu seviyede çalışılmaya başlanmamalıdır.
İkinci düzeyde, terapistler olarak danışanlarımızın ego durumları ile münasebet kurarız. Ego durumları ile irtibata geçmenin birkaç yolu vardır. Bu ilgi seviyesinin en kıymetli istikameti danışanın ego durumları ile somut müsabakadır. Bir terapist olarak Ego State’e, onun dünyaya bakış açısına, gelişim düzebir daha ve alaka kalıplarına ahenk sağlamam gerektiğini düşünüyorum. Çocuksu Ego State ile, ergenlik çağındaki yahut yetişkin bir Ego-State’den farklı bir biçimde temasa geçerim. Tıpkı biçimde yıkıcı bir Ego State ile semptom odaklı Ego State ile diğer bir biçimde bir bağlantı kurar ve terapötik süreci farklı şekillendiririm.
Önemli olan, danışanın ego durumları ile sürdürülebilir bir bağlantı geliştirmeyi nasıl başarabilirim sorusudur. Bu ilgi, ondan sonrasındaki terapötik adımlar için ön şarttır. Münasebet kurmada başarısız olunursa, devamındaki müdahalelerden ego durumuna ulaşamayacak yahut sunulmaya çalışılan dayanağa dahil olamayacaklardır.
Üçüncü münasebet düzeyi, danışanın kendi ego durumları ile bağlantısıdır. Buradaki alaka seviyeleri bir daha farklılıklar göstermektedir. Kaynak açısından varlıklı ego durumları kelam konusu olduğunda, birçok durumda olumlu reaksiyonlar alınmaktadır. Danışanlar birçok vakit şaşırır, memnun olur, doğrulur, hareket etmeye başlar, sözün tam manasıyla renklenir, güçlerini ve yeteneklerini hissederler. Buna karşılık, travmatize edilmiş Ego States ile alakalar kurmak farklıdır. Örneğin, travmatize olmuş Ego durumları reddedilir, görmezden gelinir, marjinalleştirilir, değersizleştirilir yahut suçlanır. Öte yandan, çok acıya ve şiddetli ağrıya niye olabilirler.
Bu durumdaki reaksiyonlar şunları içerir: Şefkat, müdafaa ve kurtarma dürtüleri.
İlginç bir biçimde, biroldukca danışan ego durumları ile bağ kurdukları ve onları daha da geliştirmeye karar verdikleri anda kendileri için daha fazla sorumluluk alırlar. Yıkıcı Ego States ile münasebetler kurmak daha az talepkâr değildir. Sabır, marifet, yürek ve şiddetle reddedilebilecek yahut bir alaka teklifini katiyen reddedebilecek iç kısımlarla yüzleşmeye istekli olmayı gerektirmektedir. Danışanın ego durumları ile temas kurma teşebbüslerinin reddetmesi, gerek semptomlarla alakalı ego durumları yahut travmatize ego durumları ile olduğu kadar yıkıcı ego durumları ile çalışırken psikoterapötik çalışmayı daha güç hale getirebilmektedir.
Dördüncü bağlantı seviyesi, Ego States içindeki münasebetleri tanımlar. Bu durum, küme terapisindeki iştirakçiler içindeki alakalara bakmakla karşılaştırılabilir. Koalisyonlar, cepheler, güç uğraşları bulmak muhtemeldir. Dışarı çıkmaya yürek edemeyen izole edilmiş ego durumları ya da kendini gizlemiş ego durumları ile karşılaşılabilir. İpleri elinde tutan destekçileri, boykotçuları, çalışkan ve yıldırılmış ego durumlarını da burada bulmak mümkündür. Alakalar ağı, fazlaca çeşitlidir. bir fazlaca durumda, saygılı ve yardımsever bir işbirliği, imkansız görünebilir. Fakat unutulmaması gerekir ki burada gerçekleştirilen münasebet çalışması, Ego State terapisinin en kıymetli yapı taşlarından biridir.
Beşinci alaka düzeyi, terapistin ego durumları ile danışanın ego durumları içindeki bağlantıyla ilgilidir. “Hangi ego durumum, danışanın hangi ego durumuna nasıl reaksiyon veriyor?” değer kazanmaktadır. Öz-farkındalığın ehemmiyetini açıklığa kavuşturan bu sorular, terapi ve öbür beşerlerle günlük ilgilerimiz için de temeldir.
Bir Ego State terapisti için, kendi Ego State terapisinde sunulan üstteki beş bağ seviyelerinin hiç birinin önceliği yoktur. Bağlantı düzeyleri hiyerarşik olarak düzenlenmemiştir. İkinci ve üçüncü münasebet seviyesinin ehemmiyeti, ego durumları içindeki bağ çalışması kadar değerlidir. Her alaka seviyesi farklı bir kıymete sahiptir.
Ego State terapisinin entegrasyonu ve süreç odaklı maksatları:
Ego State terapisinin amacı, insanların etraf ile değişim sürecinde daha yüksek bir iç tutarlılık yaratmak için Ego State’lerini kullanmalarını sağlamak ve bu biçimdece büyüme süreçlerini, gelişme potansiyelini, münasebet kurma yeteneğini ve kendi bahtını tayin etme yeteneğini teşvik etmektir. Maksat benlik durumlarının sağlıklı entegrasyonudur. Entegrasyon, kişinin dünyada yolunu bulma, yani hayatın taleplerini uygun biçimde karşılayabilme, hayatı şekillendirebilme yeteneğini arttırır. Kişinin kendi çeşitliliğini, memnuniyetini ve memnunluğunu deneyimleme yeteneğini arttırır. Ego States’in işbirliği süreç için, fazlaca değerli bir ön şarttır. Oradaki yol kimi vakit epey kolay kimi vakit de fazlaca sıkıntı olabilmektedir.
Süreç odaklı maksatlar doğrusal olarak değil, dairesel olarak ele alınmalıdır. Her maksat, daha evvel işlenip işlenmediğine bakılmaksızın, terapi sürecinde vakit ortasında farklı noktalarda tekrar karşımıza çıkabilmektedir. Amaçlar birbirinin üzerine inşa edilmektedir. Gayelerden birine ulaşmak, evvelki amaca ulaşmayı gerektirmektedir. Örneğin, bir Ego State ile irtibat, fakat önce başarılı bir biçimde o Ego State ile temasa geçilmişse mümkündür. Öte yandan, temas kurmak akışkan irtibatını otomatik olarak etkinleştirmez. birebir vakitte, Ego State irtibat kurmayı reddedebilir. Birtakım amaçlar paralel yahut farklı bir sırayla gerçekleştirilebilir. çoğunlukla biroldukça Ego State ile çalışmak zorunda kaldığımız için, her Ego State için farklı belirlediğimiz maksatlara ulaşmak hedeflenir. Süreç odaklı amaçlar, beraberinde terapi sürecinde oryantasyon fonksiyonu de görür.
Terapi sürecinde yaşanan zorluklarda, evvela şu anda amaçlardan hangisinin daha epeyce dikkat gerektirdiğini netleştirmek kıymetlidir. Süreç odaklı gayeler şunlardır:
1. Ego durumları ile temas kurmak
2. Ego durumları ile bağlantı kurmak
3. Ego durumları için kabulün geliştirilmesi
4. Ego durumlarının fonksiyonelliği hakkında bir anlayış geliştirme
5. Ego durumları için destek
6. Ego durumlarının kullanması
7. Ego durumları için iç dayanak sisteminin geliştirilmesi
Ego State terapisinde, Ego State ile bağlantı kurmanın çeşitli yolları vardır. Birden fazla vakit bu formül çeşitleri birleştirilmekedir. Danışanın konuşma kalıpları (Sprachmuster) Ego State ile temas kurmak için birfazlaca imkan sunmaktadır.
Bir danışan, bir yanının farklı, öbür yanının farklı şeyler istediğini söz ettiğinde, her iki modülün da kelam sahibi olabileceği yollar bularak ego durum terapisine başlamak için bir davettir.
Danışanların istem dışı olarak tanımladıkları ve çabucak geride bırakmak istedikleri olaylar da, temas kurmanın bir öbür uygun yoludur. Kıymetli olan, danışanın problemli davranışın, bilhassa problemli oluşun, kendi kendine bilerek yapılmadığını vurgulamasıdır.
Temas kurmanın esas yolu, bu tecrübeden sorumlu olan bir kesimin, EgoState olup olmadığının ve danışanın bu Ego State’i tanımayı ve onu daha âlâ anlamak için uygulamayı hayal edip edemeyeceğine bağlıdır.
Belirli bir husus, soru yahut semptom ile bağlantılı birkaç Ego State ile de temas kurulabilir. Değerli olan, bahisle ilgili tüm Ego State’leri husus üzerinde çalışmaya davet etme teklifidir. Çalışma için çeşitli sistemler kullanılabilir. Figürler yahut semboller üzere. Bunun için, içsel imajinasyon ve vücut odaklı terapi müdahaleleri kullanılır. Hipnoterapötik yaklaşımları ve çalışma halleri özel bir değere sahiptir. Hipnoterapötik çalışma formlarının ve trans çalışmalarının uygulanması, Ego State terapisi için merkezi bir kıymet teşkil etmektedir. Hipnoz, Ego States ile irtibat kurmak için kullanılır. beraberinde çeşitli metaforlar ve terapi sürecindeki daha sonraki adımlar için de kullanılabilir. Hipnoz ve trans çalışmaları haricinde da ego durumları ile çalışmak mümkündür fakat özellikle travma içerikli ego durumlarına ulaşmak için hipnoterapötik halleri kullanmak epeyce kıymetlidir. Ego States ile temas, rastgele bir müdahale sırasında tesadüfen olabilir. Lakin bilhassa trans halinde Ego State’e ulaşma ve çalışma imkanları daha kolaydır. Hipnotik trans altında, kendini gizleyen ve saklayan Ego Statelere ulaşmak daha sıradantir.
Süreç odaklı ikinci hedef ise, temas kurduktan daha sonra Ego State ile irtibat kurmaktır. Ego States, tabiatı gereği çabucak irtibat kurmaz. Bağlantı kurmayı reddedebilir. Onlarla çalışacak, anlayacak, ulaşacak ve bütüncül sisteme dâhil edeceksek, onlarla bağlantı kurabilmemiz gereklidir.
Hipnoterapötik çalışmalarda, Ego State ile direkt temasa geçip konuşulabilir. Bu durumdaki en büyük avantaj, terapötik trans sayesinde, trans durumları kullanılmadan ulaşılamayacak olan EgoStates’e ulaşılabilinmesidir.
İletişimin öteki varyantlarıü öteki terapötik yaklaşımlarda kullanılabilir ve kombine edilebilinir. Bunun için de bir yandan, irtibatı sürdürmek için mümkün şartları göz önünde bulundurulmalı ve yerine getirilmelidir. Öte yandan, en uygun bağlantı biçimi de ayarlanmalıdır.
Ego State’in reddetme niçinleri epeyce çeşitli olabilir. Örneğin, terapistler olarak bizimle itimat bağlantısı kâfi olmayabilir yahut Ego State ortaya çıkar çıkmaz, danışan tarafınca taarruza uğramaktan korkabilir. Öte yandan, bilginin dışarı sızmaması için iç yasaklar olabilir. Ayrıyeten Ego State kelamlı irtibatın mümkün olmadığı lisan öncesi devirde de olabilir. Bu çeşitli örnekler, sürdürülebilir irtibat kurmak için ve bu bağlantısı sürdürmek için çeşitli ve yaratıcı tekliflerin gerekli olduğunu göstermektedir.
Üçüncü süreç odaklı hedef, Ego States’in kabul edilmesidir. Ego Statesler ile temas kurmak ve onlarla bağlantıya geçmek mümkündür. Lakin bu durum, Ego Stateslerin danışan tarafınca kabul edilecekleri manasına gelmez. bir fazlaca durumda Ego Stateler danışanlar tarafınca reddedilir, görmezden gelinir yahut onlara karşı savaşılır.
Aynı durum Ego Statelerin danışana yönelik kısmında da yer alabilir.
Ego Stateler danışana karşı epeyce uzaklıklı yahut çok derecede aşağılayıcı ve ziyan verici davranışlar sergileyebilir. Bu durumda karşılıklı kabul uzak bir ihtimaldir. Kabul ve kararlılık, Ego State terapisi ortasında başlı başına değerli bir husustur. Daha evvel iç sistemde var olma hakkı reddedilen bir Ego State’i kendisine ilişkin olarak kabul edebilmek, terapi sürecinde epey kıymetli bir adımdır.
Kabul ve anlayış Ego State terapisinde epey kıymetlidir. Kabulu ve anlayışı oluşturmak, Ego State terapisinin dördüncü süreç odaklı amacıdır.
bazı birtakım Ego States kabul edilebilir, lakin fonksiyonları anlaşılamaz. kimi kimide aksisi olabilir. Bir Ego State’e karşı anlayış gelişebilir fakat varlığı ve fonksiyonu hakkında bir anlayış olmayabilir. Her ikisi de değerli ölçüde psikoterapötik uğraş gerektirmektedir.
Bir Ego State işlevinin anlaşılmasının geliştirilmesi, Ego State terapisinde merkezi bir adımdır. Danışan Ego State’in ne için değerli olduğunu, hatta birtakım durumlarda hayatta kalmak için gerekli olduğunu anladığında, terapi sürecinde dramatik değişiklikler ve ilerlemeler yaşanır.
İşlev hakkındaki ayrıntıları Ego States’in kendisinden alırız. Bunun için temas, bağlantı ve en âlâ durumda kabul üzere adımlara muhtaçlığımız vardır. Kabul, anlayıştaki artışla epeyce sık artar. Bu bağlamda, bu iki amaç, birbirini dayanaklar. birebir vakitte, yedi süreç odaklı gaye, genel olarak iç içe geçmiştir ve birbirini tesirler. Kimi durumlarda, bir amaca ulaşmak bir daha sonraki amaç için ön şarttır, kimi durumlarda sıra art plandadır ve ön planda olan, terapi sürecinde hangi adımların hangi maksatlar için mümkün ve gerekli olduğudur.
Beşinci süreç odaklı hedef, Ego States’i desteklemekten ibarettir. Ego durumlarının desteğimize muhtaçlığı vardır. Bu takviye terapi sürecinde başlatılmalıdır. Destekleme süreci ise kendi kendine oluşmamaktadır.
Ego Statelerin, ekseriyetle olumlu dış gelişmeleri algılama kapasiteleri epeyce azdır yahut hiç yoktur. Bir çıkmazda kendilerini sıkışıp kalmış hissedebilirler. Güya yeni tecrübelerden yoksun bırakılmışlar ya da tüm yeni tecrübeler bu kalıp değişmeden eski bir kalıpla bütünleşmiş üzere görünebilirler.
Bazı durumlarda danışanlar, Ego States’in kritik tecrübesini daha da ağırlaştıran ve stratejilerini haklı çıkaran gerçek tehdit edici durumlarla karşı karşıya kalmaktadır. Bu durumlarda olağan olarak çeşitli seviyelerde dayanağa gereksinim duymaktadırlar. Takviye alanı, evvelki amaçlarla ilgili olan soruların karşılıklarını içermektedir.
Örneğin; desteklenecek olan Ego States ile bağlantıya geçmek mümkün müdür? Onlarla danışan yahut terapist aracılığıyla irtibat kurabilir miyiz? Danışan tarafınca kabul ediliyorlar mı? Bu ego durumları için rastgele bir anlayış var mı?
Bu sorular cevaplandıktan daha sonra asıl sorun, ego durumları hakkında bir şeyler öğrenmek, gereksinimlerini anlamak ve onlarla ilgilenmektir. Mevcut kaynaklar, Ego States dayanağına entegre edilecektir. Örneğin kaynak zengini (recouces) Ego States çalışmaya dahil edilebilir. İç sistemden bu türlü dayanak alınabilinir. Ego State terapisinde çeşitli düzeylerde takviye sağlanır. Buradaki odak noktası, çeşitli formlarda yardıma gereksinimi olan bir yahut daha fazla Ego State’i desteklemektir. Bu takviye iç sahnede gerçekleşir. Öte yandan, birfazlaca durumda, değişikliklerin faal olarak dışarıda başlatıldığı dış sahnede takviye de değerlidir.
Altıncı hedef, Ego States’in kullanılmasıdır. Bu, bir yandan kaynak açısından güçlü Ego States’i entegre etmekle, öbür yandan da yıkıcı Ego State’leri kazanmakla ilgilidir. Yıkıcı Ego Stateler, ekseriyetle epeyce kuşkucu oldukları için değişim süreci ortasında kazanılmalıdır. İşbirlikçi ve yapan davranmalarını beklemek anlamsızdır. Değerli olan onları kazanmaya çalışmaktır. Bu çeşit davranışların mümkünlüğünü artıran bir bağlantı teklifi yapılmalıdır. Lakin işbirliğini zorlanamazlar. Psikoterapötik süreci boykot eden bir ego durumunu işbirliği için kazanabileceğinizi yahut daha evvel kendine ziyan veren ve yeni stratejiler için bir Ego State kazanabileceğinizi hayal edin. Bu ego durumların kullanması terapötik süreçte büyük bir zorluk teşkil eder lakin onları kazanmak gerekir. Zira yüksek bir değişim ve gelişim potansiyeli barındırırlar.
Yedinci süreç odaklı hedef, kendi takviye hünerlerine sahip bir iç grup yahut iç aile geliştirmekten oluşmaktadır. Bu amaca iki açıdan bakılabilir. Birinci bakış açısı, çeşitli Ego States içindeki etkileşime dayanmaktadır. İç grup ruhuna yahut iç aile ortamına oluşturulmaya odaklanır. Hangi ego durumları bu grup ruhuna dahil edilebilir, hangileri bilinir, birbirlerine nasıl davranırlar, birbirlerine takviye olabilirler mi, bir arada kendi dayanak stratejilerini geliştirip uygulayabilirler mi? Bu sorular, terapi sürecinde danışanın kendi ego durumlarının çeşitliliğini deneyimleyebilmesi açısından değerlidir ve farklı gelişim tasarım seçeneklerini hissedebilmekle ilgilidir.
İkinci bakış açısı, ufak detaylara bakılarak oluşturulur. Geniş açılı perspektif, ilgili ömür şartları ve alaka durumları ile uğraşırken, iç sistemin “büyük resmini” tasvir ederken, mikroskobik perspektif, küçük şeylerin görüşünü sertleştirir. Örneğin, psikoterapötik çalışmalarında içsel kuvvetli bir Ego State’e erişim kurulduğunda, kıymetli dayanak hünerleri kullanılabilir hale gelebilir. Yedinci süreç odaklı amaç, bu niçinle psikoterapiyi sonlandırmaz. Tüm psikoterapi sürecine eşlik eder. Süreç odaklı tüm gayeler, tüm psikoterapi süreci ile ilgili olabileceği üzere, belli bir terapi etabına ve tek bir müdahale ve seansa da aktarılabilir.
Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye
Türkiye’de ego state terapi çalışmaları, “John Watkins Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye®” kurucusu, Abdullah ÖZER tarafınca yürütülmektedir. Ego State Terapi eğitimininde EGO-STATE-THERAPIE DEUTSCHLAND (EST-DE) “Almanya Ego State Terapi” eğitim programı uygulanmaktadır. John Watkins Ego State Terapi Enstitüsü Türkiye®(TESCİL NO 2021 067362 TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU) 2021 yılında İzmir’de kurulmuştur. Abdullah ÖZER Ego State Terapi eğitimini Almanya’da almış ve Almanya Ego State Terapi Birliği tarafınca akredite bir Ego State Terapistidir. Abdullah ÖZER ayrıyeten Ego State Therapy International (ESTI) tarafınca akredite olmuş milletlerarası onaylı Ego State Terapisitidir. Abdullah ÖZER hem Almanya’da hem Memleketler arası arenada Türkiye’yi temsil eden birinci ve tek akrediteli Ego State Terapistidir. Kurucu Lideri olduğu Ego State Terapi Enstitüsü’nde eğitmen olarak Ego State Terapi eğitimleri vermektedir.
Yayınlanan yazılar kaynak göstermeden, müsaadesiz kullanılması, kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Maddesine nazaran hatadır. Yayınlanan yazılar, makaleler, haberler kaynak gösterilerek içeriği değiştirilmemek kuralıyla yayınlanmasına müsaade verilmektedir.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji)
Eğitimini almış olduğu Psikoterapi Ekolleri:
- Focusing (DFI)
- Pozitif Psikoterapi (WAPP)
- Psikodinamik Psikoterapi (CSU)
- Ego State Terapi (EST-DE/ESTI)
- Ericksonian Psikoterapi (M.E.G.-DE)
- Logoterapi ve Varoluşçu Tahlil (VFI-Wien)