Uçağımız sabaha karşı Bişkek Havaalanı’na indi. Cep telefonlarımız için yerli taşınabilir çizgi alma işini iki dakikada çözdük. Para bozdurmayı kente bıraktık. Servislerimiz bizi aldı ve doğruca Cengiz Aytmatov’la ünlenmiş Issık Gölü’ne hakikat yola koyulduk. Kırgızların ‘bozüğ’ dediği çadırlarda konaklayacağız ve gölde yüzeceğiz. Yer yataklarında yatmamıza karşın çadırlar bir çok konforlu. Issık Kırgız lisanında ‘ılık’ manasına geliyor. Etrafı karlı dağlarla çevrili ve daima ılık. Asıl merak ettiğim, masallar diyarı Arashan Vadisi. Yani Kırgızistan’ın en ünlü trekking rotası. Olağanda gezginler Karakol kentine geliyor ve buradan yürüyerek 2.800 rakımdaki Arashan Vadisi’ne varıyor. Biz Ruslardan kalma eski bir kamyonla gittik. Aracın tekerlekleri benim boyumdaydı. O denli bozuk yollardan gittik ki tutunmadan sabit kalmak imkânsız. Rehberimiz Erniest bir noktada “Kötü yol bitti, daha berbat yol başladı” dedi. Bir kahkaha koptu haliyle. Bir orta aracın tekerlekleri sulara girip çıktı, yüreğimiz ağzımıza geldi.
ÇOCUKLARA BALON VE TOKA
Dağlara tırmanırken harika görünümlerin ortasında tam iki saat gittik. Arashan Vadisi uzakta gözüktüğünde aracımız durdu ve kendimizi dışarı attık. Yol uzunluğu yayık ayranı üzere çalkalanmıştık. Görünüm ilkokulda çizdiğimiz fotoğraflara benziyordu. Dağlar, bulutlar, yemyeşil ormanlar, ortasından geçen bir ırmak. Vadiye yürüyerek indik. daha sonra da o ormanın ortasında başladı asıl yürüyüşümüz. Her yer yemyeşil. Bir bozüğ’de bitti o günkü rota. Atların sağılışını izledik. Ne vakit uzak diyarlara gitsem çocuklar için ikramlar gdolayırüm. Bu sefer de oğlanlar için üflemeli su balonları, kızlar için de tokalarım vardı yanımda. Şeker, çikolata ne var ise yüklenmiştim. Hiç lisanını bilmediğim çocuklarla balonları kovaladık. Kahkahalarımız yeri göğü inletti. Hepsine nazar boncuğu taktım. Bizden bir hatıra da kalsın, değil mi?
TERMAL VE BUZ ÜZERE IRMAK
Dönüşümüzde buz üzere ırmağın kenarından çıkan termal su bekliyordu bizi. Akıldan geçilk evvel termale girmek, daha sonra da buz üzere ırmağa atlamaktı ancak ırmağın debisi hayli güçlüydi, göze alamadık. 2.800 rakımda donuyor olmamızla bir alakası yok yani. bir daha çalkalana çalkalana döndük geri. Akşam konaklayacağımız otelde bizi bir sürpriz bekliyordu. Kimseyi ayakkabıyla içeri almıyorlarmış… 45 numara plastik terliklerimizle yemeğe giderken hepimiz pek havalıydık.
Karakol bölgesinde gezmeniz gereken yerler hiç çivi kullanılmadan ve Çin mitolojisine nazaran yapılan Dungan Mescidi ve büsbütün ahşap Rus Ortodoks kilisesi. daha sonra da hakikat enteresan yer teknikleriyle İlah Dağları’ndaki Comok Kanyonu’na… Kanyondaki Jeti Ögüz (Yedi Öküz) Vadisi’ndeyiz. Uzaktan fırlamış üzere duran kırmızı kayalara hayran olmamak elde değil.
Jeti Ögüz Vadisi
Ve olağan Skazka yani Masal Kanyonu. Skazka Rusça, masal manasına geliyor. 50 som giriş fiyatı olan kanyon, Karakol’a 100 kilometre uzaklıkta ve Issık Gölü yolu üzerinde. Bölgedeki kayalıklar daima bir biçime benzetilmiş. Kimi ejderhanın sırtı, kimi Çin Seddi olarak anılıyor. Hepsinin de bir efsanesi var. Örneğin ejderha sırtı, bir ejderhanın köyün en hoş kızına âşık olması ve o kızın ejderhaya hayır demesinden meydana gelen olaylar zincirini bahis ediniyor. İşin doğrusu rüzgâr, yağmur ve buzun binlerce yılda kırmızı kumları aşındırarak yarattığı tabiat olağanüstüsü bir yer kanyon. Dünyada fazlaca az yerde karşılaşacağınız ‘gökkuşağı kaya’ oluşumlarını görmek, renkten renge giren dağları izlemek hakikaten de doyumsuz.
Bahar Gündoğdu konakladığı bozüğ’ün önünde.
Gece bir daha bozüğ çadırlarımızdaydık. Çok sevdim ben bozüğ işini. Kırgızlar esasen bizi yedirerek çatlatmaya ant içmiş üzereydi. Bir sofradan kalkıp başkasına oturduk. Kırgız müzikleriyle olağanüstü dans dolu bir gece oldu. Sabah, Kırgızlar için fazlaca değerli olan avcı bir kartalı avlanırken izlemeye gittik. Çok merak ediyordum… Kartalın ismi Karagöz’dü. Avlanırken gözleri açık fakat bizim kolumuza koymadan evvel gözlerini kapatıyorlar. Kedi üzere sevmememiz konusunda da uyardılar. Gözlerini açsak saldırabilirmiş. Sonuçta bir avcı. Elime taktığım deri bir eldivenin üstüne kartalı koyduklarında evvel taşıyamadım. Kocaman… daha sonra kanatlarını bir açıyor! Benden büyük neredeyse. O denli muazzam.
Avcı kartal Karagöz
Her şeyi programdaki üzere bir bir yaparak ilerledik. Artık kentlerden, medeniyetten uzaklaşmanın vakti diyerek yola koyulduk. İlah Dağları bizi bekler.
3.016 rakımlara tırmandı aracımız. Hava giderek soğudu. Güneş tüm yakıcılığıyla tepemizdeydi meğer. bir daha bana bozuk yollar, bir daha bana esmer günler… ‘Son Göl’ denen yere vardığımızda artık hava çok serindi. Yeşil düzlükler, düzlüklere serpilmiş üzere duran bozüğler, başıboş atlar, arkasında dağlar ve bir göl. Evet… Kocaman bir göl. ‘Başka bir gezegene geldim’ dedirtiyor harikulade atmosfer.
ELEKTRİK, İNTERNET YOK
Son Göl’de elektrik yok, internet çekmiyor, su taşımayla. Kırgız bayanları daracık bir alanda hamurlarını açıyor, birileri de buz üzere gecede soğuktan ölmeyelim diye bozüğün ortasındaki sobayı yakıyordu. Soba tütünce üstümüz başımız ne var ise eksiksiz tezek kokmuştu ancak kimsenin umurunda değildi.
Sonraki gün dağlara yanlışsız 3.330 rakımdaki Jalgız Karargâhı geçidinde 12 kilometrelik yürüyüşümüz başladı. Çok kuvvetli değildi. bir daha görüntülerin eşsiz olduğunu söylemem gerek. Yürüdüğümüz dağları 5 günde ve atla geçmeye gelen de çok fazlaydı.
bu biçimde cet binmeden olur mu? Cet binmenin bedeli 300 som. Bir 300 som da küme olarak rehbere ödedik. Bana denk gelen sütçü beygiri yürümüyordu fakat rehberi görür görmez endişesinden koşuyordu. Sinek bulutlarının ortasında kaldığım da oldu yolda. İlah Dağları’nda, ya duran ya meczup üzere koşan, sineklerden durmadan silkelenen bir atın üstünde, Tanrı’ya pek yaklaştığım anlar oldu. Tıp bittiğinde de asıl gözdem olan cet atlayıp asıl yapmak istediğimi hızlandırılmış olarak yapıverdim. Son gece herkes uyuduktan daha sonra tepemde dolunay, ay ışığında otlayan atların içinden, suları ışıldayan göl kenarında yürüdüm.
Artık dönüşe geçtik. daha sonraki durağımız Bişkek. Medeniyete dönme ve alışveriş çılgınlığına kapılma vakti. Bişkek’te ünlü Osh Bazaar’dan keçe almayı, gitmişken at eti ve kımız denemeyi unutmayın. Şayet vaktiniz var ise Bişkek’e bir saat uzaklıktaki Ala Arça Ulusal Parkı’na giderek Kırgızistan’ın yemyeşil tabiatı ortasında gezip ırmaklarını, şelalelerini nazaranbilirsiniz. Bişkek’e 85 kilometre uzaklıktaki Burana Kalesi ve farklı heykelleri de görülmeye kıymet.
NASIL GİDİLİR?
Kırgızistan’a Obatrek trekking kümesiyle gittim. Uçak bileti ve şahsi harcamalar hariç yeme, içme, konaklama ve tüm transferler için 550 Euro ödedim. Türk vatandaşlarına vize uygulanmıyor ve aşı koşulu da yok. Aşı olmamış yolcuların uçuştan 72 saat öncesine ilişkin PCR testi yaptırması zarurî. Daha evvel 2 doz aşı olanların PCR yaptırmasına gerek yok. Ülkeye giderken rastgele bir form doldurmanız da gerekmiyor.
ÇOCUKLARA BALON VE TOKA
Dağlara tırmanırken harika görünümlerin ortasında tam iki saat gittik. Arashan Vadisi uzakta gözüktüğünde aracımız durdu ve kendimizi dışarı attık. Yol uzunluğu yayık ayranı üzere çalkalanmıştık. Görünüm ilkokulda çizdiğimiz fotoğraflara benziyordu. Dağlar, bulutlar, yemyeşil ormanlar, ortasından geçen bir ırmak. Vadiye yürüyerek indik. daha sonra da o ormanın ortasında başladı asıl yürüyüşümüz. Her yer yemyeşil. Bir bozüğ’de bitti o günkü rota. Atların sağılışını izledik. Ne vakit uzak diyarlara gitsem çocuklar için ikramlar gdolayırüm. Bu sefer de oğlanlar için üflemeli su balonları, kızlar için de tokalarım vardı yanımda. Şeker, çikolata ne var ise yüklenmiştim. Hiç lisanını bilmediğim çocuklarla balonları kovaladık. Kahkahalarımız yeri göğü inletti. Hepsine nazar boncuğu taktım. Bizden bir hatıra da kalsın, değil mi?
TERMAL VE BUZ ÜZERE IRMAK
Dönüşümüzde buz üzere ırmağın kenarından çıkan termal su bekliyordu bizi. Akıldan geçilk evvel termale girmek, daha sonra da buz üzere ırmağa atlamaktı ancak ırmağın debisi hayli güçlüydi, göze alamadık. 2.800 rakımda donuyor olmamızla bir alakası yok yani. bir daha çalkalana çalkalana döndük geri. Akşam konaklayacağımız otelde bizi bir sürpriz bekliyordu. Kimseyi ayakkabıyla içeri almıyorlarmış… 45 numara plastik terliklerimizle yemeğe giderken hepimiz pek havalıydık.
Karakol bölgesinde gezmeniz gereken yerler hiç çivi kullanılmadan ve Çin mitolojisine nazaran yapılan Dungan Mescidi ve büsbütün ahşap Rus Ortodoks kilisesi. daha sonra da hakikat enteresan yer teknikleriyle İlah Dağları’ndaki Comok Kanyonu’na… Kanyondaki Jeti Ögüz (Yedi Öküz) Vadisi’ndeyiz. Uzaktan fırlamış üzere duran kırmızı kayalara hayran olmamak elde değil.
Jeti Ögüz Vadisi
Ve olağan Skazka yani Masal Kanyonu. Skazka Rusça, masal manasına geliyor. 50 som giriş fiyatı olan kanyon, Karakol’a 100 kilometre uzaklıkta ve Issık Gölü yolu üzerinde. Bölgedeki kayalıklar daima bir biçime benzetilmiş. Kimi ejderhanın sırtı, kimi Çin Seddi olarak anılıyor. Hepsinin de bir efsanesi var. Örneğin ejderha sırtı, bir ejderhanın köyün en hoş kızına âşık olması ve o kızın ejderhaya hayır demesinden meydana gelen olaylar zincirini bahis ediniyor. İşin doğrusu rüzgâr, yağmur ve buzun binlerce yılda kırmızı kumları aşındırarak yarattığı tabiat olağanüstüsü bir yer kanyon. Dünyada fazlaca az yerde karşılaşacağınız ‘gökkuşağı kaya’ oluşumlarını görmek, renkten renge giren dağları izlemek hakikaten de doyumsuz.
Bahar Gündoğdu konakladığı bozüğ’ün önünde.
Gece bir daha bozüğ çadırlarımızdaydık. Çok sevdim ben bozüğ işini. Kırgızlar esasen bizi yedirerek çatlatmaya ant içmiş üzereydi. Bir sofradan kalkıp başkasına oturduk. Kırgız müzikleriyle olağanüstü dans dolu bir gece oldu. Sabah, Kırgızlar için fazlaca değerli olan avcı bir kartalı avlanırken izlemeye gittik. Çok merak ediyordum… Kartalın ismi Karagöz’dü. Avlanırken gözleri açık fakat bizim kolumuza koymadan evvel gözlerini kapatıyorlar. Kedi üzere sevmememiz konusunda da uyardılar. Gözlerini açsak saldırabilirmiş. Sonuçta bir avcı. Elime taktığım deri bir eldivenin üstüne kartalı koyduklarında evvel taşıyamadım. Kocaman… daha sonra kanatlarını bir açıyor! Benden büyük neredeyse. O denli muazzam.
Avcı kartal Karagöz
Her şeyi programdaki üzere bir bir yaparak ilerledik. Artık kentlerden, medeniyetten uzaklaşmanın vakti diyerek yola koyulduk. İlah Dağları bizi bekler.
3.016 rakımlara tırmandı aracımız. Hava giderek soğudu. Güneş tüm yakıcılığıyla tepemizdeydi meğer. bir daha bana bozuk yollar, bir daha bana esmer günler… ‘Son Göl’ denen yere vardığımızda artık hava çok serindi. Yeşil düzlükler, düzlüklere serpilmiş üzere duran bozüğler, başıboş atlar, arkasında dağlar ve bir göl. Evet… Kocaman bir göl. ‘Başka bir gezegene geldim’ dedirtiyor harikulade atmosfer.
ELEKTRİK, İNTERNET YOK
Son Göl’de elektrik yok, internet çekmiyor, su taşımayla. Kırgız bayanları daracık bir alanda hamurlarını açıyor, birileri de buz üzere gecede soğuktan ölmeyelim diye bozüğün ortasındaki sobayı yakıyordu. Soba tütünce üstümüz başımız ne var ise eksiksiz tezek kokmuştu ancak kimsenin umurunda değildi.
Sonraki gün dağlara yanlışsız 3.330 rakımdaki Jalgız Karargâhı geçidinde 12 kilometrelik yürüyüşümüz başladı. Çok kuvvetli değildi. bir daha görüntülerin eşsiz olduğunu söylemem gerek. Yürüdüğümüz dağları 5 günde ve atla geçmeye gelen de çok fazlaydı.
bu biçimde cet binmeden olur mu? Cet binmenin bedeli 300 som. Bir 300 som da küme olarak rehbere ödedik. Bana denk gelen sütçü beygiri yürümüyordu fakat rehberi görür görmez endişesinden koşuyordu. Sinek bulutlarının ortasında kaldığım da oldu yolda. İlah Dağları’nda, ya duran ya meczup üzere koşan, sineklerden durmadan silkelenen bir atın üstünde, Tanrı’ya pek yaklaştığım anlar oldu. Tıp bittiğinde de asıl gözdem olan cet atlayıp asıl yapmak istediğimi hızlandırılmış olarak yapıverdim. Son gece herkes uyuduktan daha sonra tepemde dolunay, ay ışığında otlayan atların içinden, suları ışıldayan göl kenarında yürüdüm.
Artık dönüşe geçtik. daha sonraki durağımız Bişkek. Medeniyete dönme ve alışveriş çılgınlığına kapılma vakti. Bişkek’te ünlü Osh Bazaar’dan keçe almayı, gitmişken at eti ve kımız denemeyi unutmayın. Şayet vaktiniz var ise Bişkek’e bir saat uzaklıktaki Ala Arça Ulusal Parkı’na giderek Kırgızistan’ın yemyeşil tabiatı ortasında gezip ırmaklarını, şelalelerini nazaranbilirsiniz. Bişkek’e 85 kilometre uzaklıktaki Burana Kalesi ve farklı heykelleri de görülmeye kıymet.
NASIL GİDİLİR?
Kırgızistan’a Obatrek trekking kümesiyle gittim. Uçak bileti ve şahsi harcamalar hariç yeme, içme, konaklama ve tüm transferler için 550 Euro ödedim. Türk vatandaşlarına vize uygulanmıyor ve aşı koşulu da yok. Aşı olmamış yolcuların uçuştan 72 saat öncesine ilişkin PCR testi yaptırması zarurî. Daha evvel 2 doz aşı olanların PCR yaptırmasına gerek yok. Ülkeye giderken rastgele bir form doldurmanız da gerekmiyor.