Sakız Turizm Kurumu Genel Müdürü Augustin Neamonitis epeyce heyecanlı. Türk müşterilerin adanın iktisadını canlandıracağını, hareket getireceğini söylüyor. Türklere yönelik büyük bir turizm kampanyasına hazırlandıklarını, hatta 8 Nisan’da İzmir’de bu gayeyle bir tanıtım programı yapacaklarını anlatıyor… İki yıldır Yunan adalarına yapılamayan feribot seferlerinin başlaması gezginleri memnun etti fakat asıl esnafı ve turizmcileri sevindirdi. Sakız, Yunanistan anakarasının da turizm bölgesi lakin Yunanlar kadar Türk turist de çekiyor. Zira geçmesi en kolay, yakın adalardan biri. Sakız, Çeşme’den katamaranla yarım saat.
Eski Yunanlar ada için ‘’Sakız’da hayat, memnunluk ve yemek’’ demişler. Yani Sakızlılar hayli uzun vakitten beri nasıl düzgün vakit geçireceklerini biliyor. Adanın isminin nereden geldiği konusunda da rivayet türlü. Sakız’da yaşadığı söylenen ünlü şair Homer’e nazaran, adanın geçmişi Yunanlardan fazlaca önceydi, ismi da bu biçimdelar Hios yahut Heos idi. Yunan tarihçi ve coğrafyacı İsidor’a bakılırsayse Suriyeliler, sakız unsuru için hios ismini kullanmışlar. Sakız Adası’nın güneyinde ‘sakız köyleri’ olarak anılan bölgedeki köyler klasik damlasakızı üretimini sürdürüyor.
Damlasakızı üretimi niçiniyle Osmanlı devletinin Sakız ismiyle andığı bu sevimli ada, üreticinin şahsen idaresinde bulunduğu sakız kooperatifiyle dünya pazarında damlasakızı fiyatını belirliyor ve yönlendiriyor. Avrupa’nın en başarılı ihtisas müzeleri içinde gösterilen The Chios Mastic Museum da adanın güneyinde, Mastihohoria ismiyle tanınan, ortaçağdan kalma damlasakızı bölgesinde. Şayet sakızın öyküsünü merak ediyorsanız görmenizi öneririz. Ses, imaj ve 3d nesnelerle desteklenen müze klâsik, sıkıcı müze anlayışından uzak.
Sakız’ın deniz eserleri bol ve çeşitli.
Balık yüklü mutfak
Bizim damak zevkimize en yakın çeşni ve lezzeti sunan Yunan mutfağı Sakız’da balık ve ot yüklü. Bilhassa taze eserlerle hazırladıkları büyük balık ve ızgara ahtapot porsiyonları katiyetle ösöylemiş olduğiniz paraya değiyor. Çeşitli ıspanaklı köfteler, hatmi filizi, rezene yahut öteki otlar; pazı, ıspanak ve hodan otuyla yoğrularak domates salçasıyla servis edilen balık yumurtası köftesi ve naneli patates köftesi ağız sulandırıyor. Börekler genelde otlu. Tambura böreği, sarı balkabağıyla yapılıyor.
Sevilen bir ilkbahar yemeği, haşhaş yapraklarıyla hazırlanan omlet ve taze baklalı sfugato. Bayram yemeklerinde daima et olur, genelde keçi, ya içi dolu (sırtı ciğerli ve bol baharatlı içpilavla dolduruyorlar) ya da Acem’i hatırlatan, yalnızca pilavlı. Evvelce tarhana yahut el üretimi şehriyeyle farklı kuşlar pişiriliyormuş. Yazın birçok mesken bayanı, yemeklerin yanında yeşil domates veriyor, dilim halinde kesip unla kızartıyorlar. Dolmanın pilavını hatırlatan, Sakız’ın naneli patlıcan pilavını da deneyebilirsiniz.
Ben tüm bu tatları deneyebildiğim, kent merkezinde yerlilerin de favorisi olan Hotzas’ı tercih ediyorum. Yalnızca akşamları açık olan Hotzas, adanın en eski restoranlarından biri. 1882’de kurulan restoran o tarihten beri aile üyeleri tarafınca işletiliyor. Ayrıyeten adanın köylerinde hiç bir yerde tadamayacağınız klasik yemekler yapılıyor. Yerliler güneyde daha hayli et yapan restoranları tercih ederken kuzey bölgedeki restoranlar balık ve balık mamüllerinde savlı. Avgonima Köyü’nde Pyrgos, keçi etli yemeğiyle ünlü. Restoranın sahibi Yorgos ayrıyeten organik bal üretiyor. Biroldukça kişi hem lezzetli yemekleri tıpkı vakitte bal almak için buraya geliyor.
Ayrıyeten kuzeydeki harika koylardan Lagada’da şahane restoranlar var. Buranın en tanınan restoranı Paşa, ahtapotuyla ünlü. Adada 5 yıldızlı otellerden butik otellere, aile yanı konaklamaya kadar biroldukca seçenek var. Ben her vakit merkeze yakın kent otellerini tercih ediyorum, çabucak hepsi hayli pak ve konforlu. Geceliği 40-60 euro içinde değişiyor. 40 euro olanlarda ekseriyetle kahvaltı olmuyor lakin kentte kahvaltı için epey hoş seçenekler var. Şayet kentten biraz uzakta tabiatla baş başa olmak isterseniz ailelerin işlettiği birfazlaca otantik konaklama imkânı da var. Bunlar içinde Agia bölgesinde şahane görünümü olan Katerina’s Place’i tavsiye edebilirim. Ayrıyeten Agean Dream, Archontiko Riziko, Emporios Bay, Erytha ve Golden Sand tercih edilebilecek, standartları uygun oteller içinde.
En hoş korunmuş köyler
Mesta, Sakız Adası’nın merkezinden 35 kilometre uzaklıkta, bir güney köyü. Güzel korunmuş sağlam taş meskenleri, dar ve birden fazla yerde üzerleri kemerlerle kapatılmış, labirent üzere sokaklarıyla açık bir müzeyi andırıyor. Öbür ortaçağ köyü olan Pirgi üzere, Mesta Köyü de korsan hücumlarından korunmak için kale köy olarak inşa edilmiş. Arnavut kaldırımlı, kemerli, daracık taş sokaklarda gezerken vakit durmuş üzere hissediyor insan. Köye giriş ve çıkış, yalnızca iki kapıdan yapılıyor. Pirgi, adanın merkezinden 25 kilometre uzaklıkta bir sakız üretim köyü. İnşa edildiği üzere ayakta duran, 1881 sarsıntısında ziyan görmemiş, Sakız Adası ve Yunanistan için kıymeti büyük bir ortaçağ köyü. Köyün kıymeti ve turistik şöhreti yalnızca buradan gelmiyor; bir de tüm köye hâkim, örneği diğer yerde olmayan siyah-beyaz bir mimarisi var. Bütün konutların dış cepheleri kazıma metoduyla yapılmış siyah-beyaz geometrik süslemelerle bezenmiş. Dışarıdan bakarken süslemelerin hepsi birbirine benzese de aslında hiç biri tıpkı değilmiş.
Vessa da Sakız’ın merkezinden 19 kilometre uzaklıkta. Dar sokakları, mimarisi bozulmamış tatlı konutlarıyla gezmeye paha, küçük bir ortaçağ köyü. yıllar boyunca âlâ korunmuş kale ve gözetleme kuleleriyle ünlü.
Gidiş-dönüş 25 Euro
Sakız’a en kısa yoldan ve en hesaplı seyahat Çeşme’den. Cumartesi günleri 10.00 ve 18.30, pazar günü 10.00 ve 17.00’de ikişer sefer var. Hafta içi salı ve perşembe günleri 14.00 ve 17.00’de sefer yapılıyor. Sakız’dan ise cumartesi 11.00, 19.00; pazar 10.30, 17.30’da; salı ve perşembe günleri de 14.30 ile 17.30’da sefer gerçekleştiriliyor. Yazın kapı vizesi alınıyor. Bilgi için erturk.com.tr
Eski Yunanlar ada için ‘’Sakız’da hayat, memnunluk ve yemek’’ demişler. Yani Sakızlılar hayli uzun vakitten beri nasıl düzgün vakit geçireceklerini biliyor. Adanın isminin nereden geldiği konusunda da rivayet türlü. Sakız’da yaşadığı söylenen ünlü şair Homer’e nazaran, adanın geçmişi Yunanlardan fazlaca önceydi, ismi da bu biçimdelar Hios yahut Heos idi. Yunan tarihçi ve coğrafyacı İsidor’a bakılırsayse Suriyeliler, sakız unsuru için hios ismini kullanmışlar. Sakız Adası’nın güneyinde ‘sakız köyleri’ olarak anılan bölgedeki köyler klasik damlasakızı üretimini sürdürüyor.
Damlasakızı üretimi niçiniyle Osmanlı devletinin Sakız ismiyle andığı bu sevimli ada, üreticinin şahsen idaresinde bulunduğu sakız kooperatifiyle dünya pazarında damlasakızı fiyatını belirliyor ve yönlendiriyor. Avrupa’nın en başarılı ihtisas müzeleri içinde gösterilen The Chios Mastic Museum da adanın güneyinde, Mastihohoria ismiyle tanınan, ortaçağdan kalma damlasakızı bölgesinde. Şayet sakızın öyküsünü merak ediyorsanız görmenizi öneririz. Ses, imaj ve 3d nesnelerle desteklenen müze klâsik, sıkıcı müze anlayışından uzak.
Sakız’ın deniz eserleri bol ve çeşitli.
Balık yüklü mutfak
Bizim damak zevkimize en yakın çeşni ve lezzeti sunan Yunan mutfağı Sakız’da balık ve ot yüklü. Bilhassa taze eserlerle hazırladıkları büyük balık ve ızgara ahtapot porsiyonları katiyetle ösöylemiş olduğiniz paraya değiyor. Çeşitli ıspanaklı köfteler, hatmi filizi, rezene yahut öteki otlar; pazı, ıspanak ve hodan otuyla yoğrularak domates salçasıyla servis edilen balık yumurtası köftesi ve naneli patates köftesi ağız sulandırıyor. Börekler genelde otlu. Tambura böreği, sarı balkabağıyla yapılıyor.
Sevilen bir ilkbahar yemeği, haşhaş yapraklarıyla hazırlanan omlet ve taze baklalı sfugato. Bayram yemeklerinde daima et olur, genelde keçi, ya içi dolu (sırtı ciğerli ve bol baharatlı içpilavla dolduruyorlar) ya da Acem’i hatırlatan, yalnızca pilavlı. Evvelce tarhana yahut el üretimi şehriyeyle farklı kuşlar pişiriliyormuş. Yazın birçok mesken bayanı, yemeklerin yanında yeşil domates veriyor, dilim halinde kesip unla kızartıyorlar. Dolmanın pilavını hatırlatan, Sakız’ın naneli patlıcan pilavını da deneyebilirsiniz.
Ben tüm bu tatları deneyebildiğim, kent merkezinde yerlilerin de favorisi olan Hotzas’ı tercih ediyorum. Yalnızca akşamları açık olan Hotzas, adanın en eski restoranlarından biri. 1882’de kurulan restoran o tarihten beri aile üyeleri tarafınca işletiliyor. Ayrıyeten adanın köylerinde hiç bir yerde tadamayacağınız klasik yemekler yapılıyor. Yerliler güneyde daha hayli et yapan restoranları tercih ederken kuzey bölgedeki restoranlar balık ve balık mamüllerinde savlı. Avgonima Köyü’nde Pyrgos, keçi etli yemeğiyle ünlü. Restoranın sahibi Yorgos ayrıyeten organik bal üretiyor. Biroldukça kişi hem lezzetli yemekleri tıpkı vakitte bal almak için buraya geliyor.
Ayrıyeten kuzeydeki harika koylardan Lagada’da şahane restoranlar var. Buranın en tanınan restoranı Paşa, ahtapotuyla ünlü. Adada 5 yıldızlı otellerden butik otellere, aile yanı konaklamaya kadar biroldukca seçenek var. Ben her vakit merkeze yakın kent otellerini tercih ediyorum, çabucak hepsi hayli pak ve konforlu. Geceliği 40-60 euro içinde değişiyor. 40 euro olanlarda ekseriyetle kahvaltı olmuyor lakin kentte kahvaltı için epey hoş seçenekler var. Şayet kentten biraz uzakta tabiatla baş başa olmak isterseniz ailelerin işlettiği birfazlaca otantik konaklama imkânı da var. Bunlar içinde Agia bölgesinde şahane görünümü olan Katerina’s Place’i tavsiye edebilirim. Ayrıyeten Agean Dream, Archontiko Riziko, Emporios Bay, Erytha ve Golden Sand tercih edilebilecek, standartları uygun oteller içinde.
En hoş korunmuş köyler
Mesta, Sakız Adası’nın merkezinden 35 kilometre uzaklıkta, bir güney köyü. Güzel korunmuş sağlam taş meskenleri, dar ve birden fazla yerde üzerleri kemerlerle kapatılmış, labirent üzere sokaklarıyla açık bir müzeyi andırıyor. Öbür ortaçağ köyü olan Pirgi üzere, Mesta Köyü de korsan hücumlarından korunmak için kale köy olarak inşa edilmiş. Arnavut kaldırımlı, kemerli, daracık taş sokaklarda gezerken vakit durmuş üzere hissediyor insan. Köye giriş ve çıkış, yalnızca iki kapıdan yapılıyor. Pirgi, adanın merkezinden 25 kilometre uzaklıkta bir sakız üretim köyü. İnşa edildiği üzere ayakta duran, 1881 sarsıntısında ziyan görmemiş, Sakız Adası ve Yunanistan için kıymeti büyük bir ortaçağ köyü. Köyün kıymeti ve turistik şöhreti yalnızca buradan gelmiyor; bir de tüm köye hâkim, örneği diğer yerde olmayan siyah-beyaz bir mimarisi var. Bütün konutların dış cepheleri kazıma metoduyla yapılmış siyah-beyaz geometrik süslemelerle bezenmiş. Dışarıdan bakarken süslemelerin hepsi birbirine benzese de aslında hiç biri tıpkı değilmiş.
Vessa da Sakız’ın merkezinden 19 kilometre uzaklıkta. Dar sokakları, mimarisi bozulmamış tatlı konutlarıyla gezmeye paha, küçük bir ortaçağ köyü. yıllar boyunca âlâ korunmuş kale ve gözetleme kuleleriyle ünlü.
Gidiş-dönüş 25 Euro
Sakız’a en kısa yoldan ve en hesaplı seyahat Çeşme’den. Cumartesi günleri 10.00 ve 18.30, pazar günü 10.00 ve 17.00’de ikişer sefer var. Hafta içi salı ve perşembe günleri 14.00 ve 17.00’de sefer yapılıyor. Sakız’dan ise cumartesi 11.00, 19.00; pazar 10.30, 17.30’da; salı ve perşembe günleri de 14.30 ile 17.30’da sefer gerçekleştiriliyor. Yazın kapı vizesi alınıyor. Bilgi için erturk.com.tr