Karlar altında bir vaha

Oylum

Global Mod
Global Mod
Kütahya ile Uşak’ın sonunu belirleyen Murat Dağı’ndan süzülerek akan sular, Tokul Köyü’nden itibaren bozkırın ortasında kendine yollar aça aça bir vahaya yanlışsız yol alıyor. Suyun ismi Porsuk, vahanınki Eskişehir… Fakat şu sıralar helvası, çiböreği, Kalabak suyu ya da beşere dokunan müzelerinden fazla kentin ayazını bile gölgede bırakan İzlanda soğuğu oluyor dikkatimizi çeken.

Irmak buz tutmuş

Eskişehir’i, Anadolu bozkırının bu kendine has bölgesini, karlar altında gezmeyi her vakit sevmişimdir. Zira Sakarya Nehri’nin en uzun kolu Porsuk Çayı kenti iki modüle bölerken her daim Venedik enstantaneleri sunuyor. Eskişehir’i üç başka periyotta yaşayan şanslı gezginlerdenim. Kente birinci 90’ların sonunda bağlantı öğrencisi olarak gittim. Porsuk, dokumacılık fabrikalarının işlediği kumaşların renginde akardı. Meslek senelerımda da yolum stadına fazlaca düştü, yayıncı kuruluş ismine Eskişehirspor’un Harika Lig maçlarını anlattım. Şimdiyse bir yol hikâyecisi olarak uyumayan kentin sokaklarındayım. Bölge kar altında, Porsuk pak ve bir daha buz tutmuş. Tülomsaş- Adalar içinde kar tipiye dönüşüyor.


Yarım kilometrelik Adalar çizgisinde kafeler, restoranlar, kitapçılar, marketler ve çay bahçeleri o hıncahınç havasından oldukçatan sıyrılmış. Porsuk seçkin yalnızlığının tadını çıkarıyor. Şair Fuzuli ve Atatürk Caddesi içinde kalan alanı bu türlü yakalamak aslında zor… Akşamları sokak lambalarının ırmağa vuran parıltısı kente büyüleyici bir hava katıyor. Porsuk’u izlerken, gondol ve tıp teknelerinin karın dondurucu tesirinden kurtulmak için brandalarıyla iskeleye çekildiğini fark ediyoruz. Geceleri don var, çeşitler şimdilik iptal. Köprübaşı… Her yol ona gerçek uzanıyor. Eskişehir’i kalabalık bulanların kaçırmaması gereken orta periyot tam da bugünlerde yaşanıyor… Tatil niçiniyle kentte trafik rahatlamış ve öğrenci yerleri ıssız günlerini yaşıyor. Buna yıllar daha sonra yağan sıkı kar da eklenince Köprübaşı bile ıssızlaşıyor. Bölge Cengiz Topel’i, İki Eylül’ü, Şair Fuzuli ve Sivrihisar’ı, hatta Barlar Sokağı’nı barındırmasına karşın çoksıyla sakin…

Porsuk Konuk Meskeni…

Köprübaşı’nın en karakteristik binasıysa elbet Büyükşehir Belediyesi’ne ilişkin Porsuk Konuk Evi… Lambalarındaki gün ışığı sıcaklığıyla fotoğraflarda başköşeyi alan tarihi yapı, kentin adeta simgesi. İmgesi dünyayı bakılırsan gezginleri bir an Prag’a, Budapeşte’ye gdolayıyor. Köprübaşı’nın araç trafiğine kapalı caddeleri İki Eylül ve Tabipler, -13 dereceyi bulan soğukla birlikte Porsuk Irmağı üzere buzlanmaya başlıyor. Soğuk ve tatil sakinliği biroldukca müze için de geçerli…


Yarım kilometrelik Adalar çizgisindeki kafeler, dükkânlar hıncahınç havasından sıyrılmış. Porsuk seçkin yalnızlığının tadını çıkarıyor.

Odunpazarı Tarihi Evleri’nin orta sokakları kısmen açılmış olsa da katlı otoparkların kapıları kilitli… Bölgede hareket yok. Kentpark da karlar altında bir öteki görünüyor. Tepebaşı’ndaki Sazova Bilim Sanat ve Kültür Parkı da 8 yaşındaki Masal Şatosu’yla birlikte tadilata çekilmiş. 23 dönümlük Japon bahçesinin kardan gözükmediği parkta yalnızca Miniatürk yapıtlarının sergilendiği açık alana giriş var, alışılmış tabandaki 15 santimetrelik kar kalınlığıyla… Odunpazarı’na hakikat loş sokak lambaları altında otomobillerin giremediği caddeler, turuncu tramvay vagonlarıyla daha estetik görünüyor gözümüze. 74 durak boyunca yolcu taşıyan vagonlar durmaksızın kalabalığı eritiyor. Sultan Reşat tarafınca yaptırılan 106 yaşındaki Reşadiye Mescidi de karların altında eşsiz görünüyor.

Çağdaş çibörekçiler

Bu ortada, bölgenin dar lakin kült çibörek yerleriyle lokantalarına Reşadiye ve Kurşunlu mescitleri etrafında artık daha çağdaş ölçekli alternatifler eklenmiş. Odunpazarı, eski sonları ortasında kalarak büyüyebilen özel bölgelerden… 4.000 metrekarelik Eti Arkeoloji Müzesi, Arasta, Çağdaş Cam Sanatları Müzesi, Lületaşı Müzesi, Balmumu Heykeller Müzesi vb. bir epeyce yapı Odunpazarı’na paha katıyor. Eskişehir’in 900 binlik nüfusu, ortak ömür kültürü ortasında yönetilebilir bir tertibe dönüşmüş. İhtilal arabasının vitrine çıktığı Tülomsaş Müzesi’nden Haller Gençlik Merkezi’ne kadar yürürken bu anlayışı yansıtan biroldukça örnekle karşılaşmak mümkün. Sınır Uzunluğu Bulvarı enteresan bir meydan olmuş, tren yolu güzergâhının değişmesi kente nefes aldırmış. Ulus Anıtı, İstasyon Caddesi’ne değişik bir hava katmış, güya öğrencilik günlerimin geçtiği Bağlar’da yürümüyorum. Karlar altında yürürken bir Porsuk-Adalar günlüğünü noktalıyoruz. Ne diyelim, İzlanda soğuğunda bile bu kent insanı kışkırtıyor.
 
Üst