Virginia satır – bir toplumsal çalışmacı aile terapisi kuramını kuruyor Sosyal Çalışmacı (Sosyal Hizmet Uzmanı) Virginia Satir
26 Haziran 1916 tarihinde, Neillsville, Wisconsin’de doğan ve 10 Eylül 1988 tarihinde Kaliforniya’da vefat eden Virginia Satir, Amerikalı bir psikoterapist olarak en değerli aile terapistlerinden biri kabul edilmektedir. Virginia Satir, aile terapisinin annesi ve kurucusu olarak tanımlanmaktadır.
Virginia Satir’in ömrü – Bir Toplumsal Hizmet Uzmanı Aile Terapisini kuruyor
Üniversiteden mezun olmasının çabucak akabinde öğretmen olarak çalışma ömrüne başlayan Satir, sosyal hizmetler alanında istekli olarak Aile Danışmanlığı çalışmalarını yürütürken, aile konusunda birfazlaca deneyim ve tecrübe kazanmıştır.
İş ömrüne devam ederken, bununla birlikte Şikago Üniversitesi’nde Sosyal Hizmet alanındaki lisans eğitimini tamamlamıştır. Bu lisans eğitiminin psikanaliz odaklı olması niçiniyle, bununla birlikte psikanalizden geçmiş ve psikanaliz eğitimi de almıştır. Terapi çalışmalarında yalnızca danışanı ile çalışmak yerine, tüm aileye daima birlikte seans uygulanması fikrini, birinci vakit içinderda 1951 yılında (bir şizofreni hastasıyla yürütmekte olduğu çalışmaları sırasında) geliştirmeye başlamıştır. çabucak sonrasında, terapi çalışmalarına sistemli olarak kendi danışanı hariç danışanın başka aile üyelerini de seanslara dahil etmeye başlamıştır. Ailenin bir daha yapılandırılması kapsamında, tüm “aile sistemi” içerisindeki nesiller ortası kalıpları ve sorunları ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Ayrıyeten, aile tablosu oluşturma küme terapisi prosedürünü geliştirmiştir. 1959 yılında, Don D. Jackson ve Jules Ruskin tarafınca Stanford (ABD) yakınlarında bulunan Palo Alto’daki Mental Research Enstitüsünün kurucu grubunun ortasına davet edilerek enstitünün eğitim departmanının idare sorumlusu olmuştur. ABD’deki birinci aile terapisi eğitim programı, kendisinin öncülüğünde başlatılmıştır.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir, İllinois Eyaleti Psikiyatri Enstitüsünde aile dinamikleri konusunda eğitim vermiştir. 1988 yılındaki vefatına kadar, tüm dünya çapında fazlaca sayıda eğitimler vererek konferanslar gerçekleştirmiştir.
Aile Terapisinin Kurucusu
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘in aile terapisi günümüzde biroldukça terapist tarafınca kullanılmaya devam edilmektedir. Aile terapisinde danışanların ruhsal meseleleri tek başlarına değerlendirilmezler ve bunun yerine, tüm aile bireylerinin davranışlarıyla birlikte dikkate alınırlar. Görüşmeler, “ailenin yapılanma özellikleri” ve çeşitli yaratıcı hallerin sayesinde, ailenin kendi iç süreçleri yavaş yavaş anlaşılabilmektedir. Bu sayede, aile içerisindeki zımnî kalmış yapılar ve bağlar ortaya çıkarılır. Akabinde, karışıklıkların çözülebileceği biçimde alakalar ağı adım adım çözülebilmektedir.
Sistemik aile terapisinde, aile üyelerinin ve bir bütün olarak ailenin terapi yoluyla harekete geçirilebilecek “kendi kendini güzelleştirme güçlerine” sahip olduğu var iseyılır. Bu sayede, aileler kendi sorunlarının büyük bir kısmını, senelerca süren terapi süreçlerine girmeden çözebilmektedirler.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir ayrıyeten psikoterapide “gelişim odaklı” yahut “deneyim merkezli“ olarak bilinen yaklaşımın geliştirilmesine değerli katkı sağlamıştır. Bu doğrultudaki konseptler, insanın kendisine ve insanlığa ait optimist bir model olan hümanist psikolojiye dayanır. İnsanın temelde âlâ olduğuna inanılır ve bir insanın hakikaten özgürce karar verebilme imkânı olduğunda, hayatın hürmet ve sevgi temelli zorluklarıyla başa çıkabilme yeteneğine sahip olduğu düşünülür.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘ın terapi yaklaşımında, ruhsal ve toplumsal hayatlarımızdaki tüm fenomenlerin tahlil anahtarı kişinin öz değeridir (kendine verdiği değer). Kendisine paha vermeyi öğrenen beşerler, uyumlu ve net bir biçimde irtibat kurabilmeyi ve öteki insanların özgürlüklerine gereken saygıyı göstererek tüm sorunları çözebilmeyi başarabilecek durumda olurlar. Bu konsept doğrultusundaki terapi, insanların kendi “gerçek ‘Evet’ini’ ve gerçek ‘Hayır’ını’ söyleyebilme” cüretini kazanmalarını sağlayacak biçimde kararlı bir kişilik geliştirmelerine yardımcı olmanın bir yolu olarak görülmektedir. Bu durum yalnızca kendi niyetinize nazaran sizden söylemeniz beklenenleri söylemenizden çok sizin hakikaten ne düşündüğünüzü ve söylemek istediğinizi söylemek manasına gelmektedir.
Virginia Satir’da Aile Tablosu (Familienskulptur)
Aile Tablosu (Familienskulptur), Virginia Satir tarafınca aile terapisi kapsamında geliştirilmiş bir tekniktir. Danışanlar öbür beşerlerle olan münasebetleri ve kendi ailelerin yapılanmasına ait kendileri hakkında sistemik bir anlayış geliştirirler. Aile üyelerinin birbirleriyle olan bağları ve birbirlerine karşı davranışları sembolik olarak temsil edilir. “Aile tabloları“, ailenin bir daha yapılandırılmasına ait aile terapistliği eğitiminin en kıymetli modüllerinden biridir. Bu kapsamda kişi kendi kökenini oluşturan ailesini oluşturur (aile dizimi) ve bu ailenin bireyleri içindeki görünmez bağlar ve bireyler içinde “hızlıca akıp giden” bağlantı süreçleri gözle görülür hale getirilir. Bağlantılardaki çatışmalar ve patolojik münasebetler tespit edilerek bunlara yönelik tahlil yolları geliştirilebilmektedir.
Familienskulptur, Bert Hellinger‘in aile dizimi formülü ile dış biçimi prestijiyle çarçabuk karıştırılabilmektedir. Bu iki çalışma metodu hem içerik tıpkı vakitte temel terapötik süreç olarak temel alınan var iseyımlar bakımından birbirlerinden farklılık göstermektedirler. Bilhassa, Hellinger‘in toplumsal sıralama var iseyımı Satir’in var iseyımlarıyla örtüşmemektedir. Bert Hellinger’in “aile dizimi” sistemi Almanya, Avusturya ve İsviçre üzere ülkelerde psikoterapi formülü olarak kabul edilmemektedir.
Bert Hellinger’in “aile dizimi” bu ülkelerin psikoterapi bilim heyetlerinde daha epeyce “şarlatanlık” olarak görülmektedir.
Kendine Bedel Verme Yaklaşımı ve Temel Potansiyelin Kullanılması
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘in maksadı, insanlara “temel potansiyellerini” nasıl kullanabileceklerini gösterme ve buna bağlı insanların büyümesini ve barışı teşvik etmektir.
Virginia Satir‘in sistemli çalışması, Richard Bandler ve John Grinder tarafınca kapsamlı bir biçimde incelenmiş ve NLP‘deki üç temel modelden birinde uygulanmıştır. Satir başlangıçta Bandler ve Grinder‘ı desteklemiş lakin sonrasındasında vakit içinde bilhassa Richard Bandler‘den uzaklaşmıştır.
Moreno‘nun psikodramasındaki alıştırmalar ve Fritz Perls‘in Esalen Enstitüsü’nde Virginia Satir’den öğrendiği sistemik bilinç, geştalt terapisinin ve entegratif vücut terapinin kıymetli yapı taşları haline gelmiştir. Gerek Moreno gerekse Fritz Perls, Virginia Satir’den etkilenmişlerdir. Virginia Satir, ailenin bir daha yapılandırılmasında, (Familienskulptur) psikodrama ve geştalt terapisinde bilinen ve kullanılan rol yapma biçimlerini kullanmıştır. bu biçimdelikle Psikodrama (Moreno), Gestalt Terapi (Perls) ve Virginia Satir birbirlerini etkilemişlerdir.
Virginia Satir 1963 yılında, Moshé Feldenkrais, Randolphe Stone (Polarite Terapisi), Jakob L. Moreno (Psikodrama), Fritz Perls ve Paul Goodman (Gestalt Terapi), Milton Trager ve Alexander Lowen (Biyoenergetik Analizi) ile birlikte çalıştığı ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Esalen Enstitüsü’nün (Human Potential Movement) birinci öğretmenlerden biri olmuştur.
Yayınlanan yazılar kaynak göstermeden, müsaadesiz kullanılması, kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Maddesine nazaran kabahattir. Yayınlanan yazılar, makaleler, haberler kaynak gösterilerek içeriği değiştirilmemek kaidesiyle yayınlanmasına müsaade verilmektedir.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji)
Eğitimini almış olduğu Psikoterapi Ekolleri:
26 Haziran 1916 tarihinde, Neillsville, Wisconsin’de doğan ve 10 Eylül 1988 tarihinde Kaliforniya’da vefat eden Virginia Satir, Amerikalı bir psikoterapist olarak en değerli aile terapistlerinden biri kabul edilmektedir. Virginia Satir, aile terapisinin annesi ve kurucusu olarak tanımlanmaktadır.
Virginia Satir’in ömrü – Bir Toplumsal Hizmet Uzmanı Aile Terapisini kuruyor
Üniversiteden mezun olmasının çabucak akabinde öğretmen olarak çalışma ömrüne başlayan Satir, sosyal hizmetler alanında istekli olarak Aile Danışmanlığı çalışmalarını yürütürken, aile konusunda birfazlaca deneyim ve tecrübe kazanmıştır.
İş ömrüne devam ederken, bununla birlikte Şikago Üniversitesi’nde Sosyal Hizmet alanındaki lisans eğitimini tamamlamıştır. Bu lisans eğitiminin psikanaliz odaklı olması niçiniyle, bununla birlikte psikanalizden geçmiş ve psikanaliz eğitimi de almıştır. Terapi çalışmalarında yalnızca danışanı ile çalışmak yerine, tüm aileye daima birlikte seans uygulanması fikrini, birinci vakit içinderda 1951 yılında (bir şizofreni hastasıyla yürütmekte olduğu çalışmaları sırasında) geliştirmeye başlamıştır. çabucak sonrasında, terapi çalışmalarına sistemli olarak kendi danışanı hariç danışanın başka aile üyelerini de seanslara dahil etmeye başlamıştır. Ailenin bir daha yapılandırılması kapsamında, tüm “aile sistemi” içerisindeki nesiller ortası kalıpları ve sorunları ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Ayrıyeten, aile tablosu oluşturma küme terapisi prosedürünü geliştirmiştir. 1959 yılında, Don D. Jackson ve Jules Ruskin tarafınca Stanford (ABD) yakınlarında bulunan Palo Alto’daki Mental Research Enstitüsünün kurucu grubunun ortasına davet edilerek enstitünün eğitim departmanının idare sorumlusu olmuştur. ABD’deki birinci aile terapisi eğitim programı, kendisinin öncülüğünde başlatılmıştır.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir, İllinois Eyaleti Psikiyatri Enstitüsünde aile dinamikleri konusunda eğitim vermiştir. 1988 yılındaki vefatına kadar, tüm dünya çapında fazlaca sayıda eğitimler vererek konferanslar gerçekleştirmiştir.
Aile Terapisinin Kurucusu
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘in aile terapisi günümüzde biroldukça terapist tarafınca kullanılmaya devam edilmektedir. Aile terapisinde danışanların ruhsal meseleleri tek başlarına değerlendirilmezler ve bunun yerine, tüm aile bireylerinin davranışlarıyla birlikte dikkate alınırlar. Görüşmeler, “ailenin yapılanma özellikleri” ve çeşitli yaratıcı hallerin sayesinde, ailenin kendi iç süreçleri yavaş yavaş anlaşılabilmektedir. Bu sayede, aile içerisindeki zımnî kalmış yapılar ve bağlar ortaya çıkarılır. Akabinde, karışıklıkların çözülebileceği biçimde alakalar ağı adım adım çözülebilmektedir.
Sistemik aile terapisinde, aile üyelerinin ve bir bütün olarak ailenin terapi yoluyla harekete geçirilebilecek “kendi kendini güzelleştirme güçlerine” sahip olduğu var iseyılır. Bu sayede, aileler kendi sorunlarının büyük bir kısmını, senelerca süren terapi süreçlerine girmeden çözebilmektedirler.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir ayrıyeten psikoterapide “gelişim odaklı” yahut “deneyim merkezli“ olarak bilinen yaklaşımın geliştirilmesine değerli katkı sağlamıştır. Bu doğrultudaki konseptler, insanın kendisine ve insanlığa ait optimist bir model olan hümanist psikolojiye dayanır. İnsanın temelde âlâ olduğuna inanılır ve bir insanın hakikaten özgürce karar verebilme imkânı olduğunda, hayatın hürmet ve sevgi temelli zorluklarıyla başa çıkabilme yeteneğine sahip olduğu düşünülür.
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘ın terapi yaklaşımında, ruhsal ve toplumsal hayatlarımızdaki tüm fenomenlerin tahlil anahtarı kişinin öz değeridir (kendine verdiği değer). Kendisine paha vermeyi öğrenen beşerler, uyumlu ve net bir biçimde irtibat kurabilmeyi ve öteki insanların özgürlüklerine gereken saygıyı göstererek tüm sorunları çözebilmeyi başarabilecek durumda olurlar. Bu konsept doğrultusundaki terapi, insanların kendi “gerçek ‘Evet’ini’ ve gerçek ‘Hayır’ını’ söyleyebilme” cüretini kazanmalarını sağlayacak biçimde kararlı bir kişilik geliştirmelerine yardımcı olmanın bir yolu olarak görülmektedir. Bu durum yalnızca kendi niyetinize nazaran sizden söylemeniz beklenenleri söylemenizden çok sizin hakikaten ne düşündüğünüzü ve söylemek istediğinizi söylemek manasına gelmektedir.
Virginia Satir’da Aile Tablosu (Familienskulptur)
Aile Tablosu (Familienskulptur), Virginia Satir tarafınca aile terapisi kapsamında geliştirilmiş bir tekniktir. Danışanlar öbür beşerlerle olan münasebetleri ve kendi ailelerin yapılanmasına ait kendileri hakkında sistemik bir anlayış geliştirirler. Aile üyelerinin birbirleriyle olan bağları ve birbirlerine karşı davranışları sembolik olarak temsil edilir. “Aile tabloları“, ailenin bir daha yapılandırılmasına ait aile terapistliği eğitiminin en kıymetli modüllerinden biridir. Bu kapsamda kişi kendi kökenini oluşturan ailesini oluşturur (aile dizimi) ve bu ailenin bireyleri içindeki görünmez bağlar ve bireyler içinde “hızlıca akıp giden” bağlantı süreçleri gözle görülür hale getirilir. Bağlantılardaki çatışmalar ve patolojik münasebetler tespit edilerek bunlara yönelik tahlil yolları geliştirilebilmektedir.
Familienskulptur, Bert Hellinger‘in aile dizimi formülü ile dış biçimi prestijiyle çarçabuk karıştırılabilmektedir. Bu iki çalışma metodu hem içerik tıpkı vakitte temel terapötik süreç olarak temel alınan var iseyımlar bakımından birbirlerinden farklılık göstermektedirler. Bilhassa, Hellinger‘in toplumsal sıralama var iseyımı Satir’in var iseyımlarıyla örtüşmemektedir. Bert Hellinger’in “aile dizimi” sistemi Almanya, Avusturya ve İsviçre üzere ülkelerde psikoterapi formülü olarak kabul edilmemektedir.
Bert Hellinger’in “aile dizimi” bu ülkelerin psikoterapi bilim heyetlerinde daha epeyce “şarlatanlık” olarak görülmektedir.
Kendine Bedel Verme Yaklaşımı ve Temel Potansiyelin Kullanılması
Sosyal Hizmet Uzmanı Virginia Satir‘in maksadı, insanlara “temel potansiyellerini” nasıl kullanabileceklerini gösterme ve buna bağlı insanların büyümesini ve barışı teşvik etmektir.
- Özgürlük, olması gerekeni, daha evvel olanı yahut sonrasındasında olacak olanı görmek ve duymak değildir, özgürlük şu an hakikaten orada olanı görmek ve duymaktır.
- Özgürlük senden beklenilen değildir, özgürlük senin sahiden ne hissettiğin ve ne düşündüğündür.
- Özgürlük, öteki bir şeymiş üzere yapmak değildir, özgürlük hislerinin ardında durmaktır.
- Özgürlük, her şey için hep evvela müsaade almayı beklemek değildir, özgürlük nitekim gereksinimin olanı istemektir.
- Özgürlük, daima yalnızca “garantili” olanı yapmak ve yeni olanı yapmaya cüret etmemek değildir, özgürlük bununla birlikte kendi sorumluluğunuz altında risklere de girebilmek demektir.
Virginia Satir‘in sistemli çalışması, Richard Bandler ve John Grinder tarafınca kapsamlı bir biçimde incelenmiş ve NLP‘deki üç temel modelden birinde uygulanmıştır. Satir başlangıçta Bandler ve Grinder‘ı desteklemiş lakin sonrasındasında vakit içinde bilhassa Richard Bandler‘den uzaklaşmıştır.
Moreno‘nun psikodramasındaki alıştırmalar ve Fritz Perls‘in Esalen Enstitüsü’nde Virginia Satir’den öğrendiği sistemik bilinç, geştalt terapisinin ve entegratif vücut terapinin kıymetli yapı taşları haline gelmiştir. Gerek Moreno gerekse Fritz Perls, Virginia Satir’den etkilenmişlerdir. Virginia Satir, ailenin bir daha yapılandırılmasında, (Familienskulptur) psikodrama ve geştalt terapisinde bilinen ve kullanılan rol yapma biçimlerini kullanmıştır. bu biçimdelikle Psikodrama (Moreno), Gestalt Terapi (Perls) ve Virginia Satir birbirlerini etkilemişlerdir.
Virginia Satir 1963 yılında, Moshé Feldenkrais, Randolphe Stone (Polarite Terapisi), Jakob L. Moreno (Psikodrama), Fritz Perls ve Paul Goodman (Gestalt Terapi), Milton Trager ve Alexander Lowen (Biyoenergetik Analizi) ile birlikte çalıştığı ABD’nin Kaliforniya eyaletindeki Esalen Enstitüsü’nün (Human Potential Movement) birinci öğretmenlerden biri olmuştur.
Yayınlanan yazılar kaynak göstermeden, müsaadesiz kullanılması, kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Yapıtları Maddesine nazaran kabahattir. Yayınlanan yazılar, makaleler, haberler kaynak gösterilerek içeriği değiştirilmemek kaidesiyle yayınlanmasına müsaade verilmektedir.
Abdullah ÖZER
Sosyal Çalışmacı, Bilim Uzmanı (Klinik Psikoloji)
Eğitimini almış olduğu Psikoterapi Ekolleri:
- Focusing (DFI)
- Pozitif Psikoterapi (WAPP)
- Psikodinamik Psikoterapi (CSU)
- Ego State Terapi (EST-DE/ESTI)
- Ericksonian Psikoterapi (M.E.G.-DE)
- Logoterapi ve Varoluşçu Tahlil (VFI-Wien)